YAŞ atamalarında Başbakan’ın istediği oldu: Koşaner Genelkurmay Başkanı... Ceylanoğlu Kara Kuvvetleri, Özel ise Jandarma Komutanı...
Türkiye’yi bir haftadır kilitleyen YAŞ krizi dün Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’ın yaptığı açıklamayla çözüldü. Başbakan Erdoğan, çözümün işaretini miting için gittiği Afyonkarahisar’da gazetecilere yaptığı açıklamayla verdi. Atamaların netleştiğini belirten Erdoğan, İzmir’deki programının ardından Ankara’ya geçerek belirlenen isimleri Cumhurbaşkanı Gül’e sundu. Genelkurmay Başkanlığı’na Işık Koşaner, Kara Kuvvetleri Komutanlığı’na 1. Ordu Komutanı Erdal Ceylanoğlu atanırken, 1. Ordu Komutanlığı’na Hayri Kıvrıkoğlu’nun getirildiği bildirildi. Orgeneral Necdet Özel Jandarma Genel Komutanı olur ve üç yıl sonraki Genelkurmay Başkanlığı için önü açılırken, Nusret Taşdelen’in ise Ege Ordu Komutanı olduğu öğrenildi. İsimlerin sunulmasının ardından Cumhurbaşkanı Gül, Genelkurmay Başkanı İlker Başbuğ ve Milli Savunma Bakanı Vecdi Gönül’ü Köşk’te kabul etti.
Başbakan Erdoğan dün yaptığı açıklamada, bugün için, “Resmî Gazete’de kararname açıklanmak suretiyle artık bu işi noktalamış olacağız” dedi.
Hükümet Güner’i bitirdi
Hükümet bu kararnameyle Genelkurmay İkinci Başkanı Orgeneral Aslan Güner’i “bitirmiş” oldu. Gül’ün onayladığı kararnamede Güner, Kıvrıkoğlu’ndan daha kıdemli olmasına rağmen 1. Ordu’nun başına getirilmedi. Güner, Cumhurbaşkanı Gül’ün eşi Hayrünnisa Gül’ün elini sıkmamak için protokol sırasını terkederek hükümetin ve Köşk’ün tepkisini çekmişti. Hükümet bu kararnameyle askerî bürokrasiye bütün ağırlığını koymuş oldu.
YAŞ toplantıları hükümetin ve Cumhurbaşkanı Gül’ün yasalardan kaynaklanan yetkilerini kullanarak TSK’nın oluşturduğu teamülü kırmasıyla kilitlenmişti. Ortaya çıkan kriz nedeniyle Kara Kuvvetleri Komutanlığı ile Genelkurmay Başkanlığı boş bırakılmıştı.
Adım adım kriz
Atama krizini tetikleyen gelişmeler şöyle oldu:
1- Başbakan Erdoğan ve Başkomutan sıfatını da taşıyan Abdullah Gül, hükümeti karalama kampanyasıyla düşürmeyi amaçlayan İrticayla Mücadele Eylem Planı’nın hazırlanması için talimat vermekle suçlanan ve son olarak ‘internet andıcı’ için ifadeye çağrılan 1. Ordu Komutanı Orgeneral Hasan Iğsız’ın Kara Kuvvetleri Komutanlığı’na (KKK) getirilmesini reddetti. Başbakan Erdoğan ve Gül, ayrıca, Balyoz Darbe Planı şüphelisi olan ve bu yılki şurada terfisi gelen 11 general ve amiralin terfi işlemlerini durdurdu.
2- 30 ağustos itibariyle emekliye ayrılacak olan Genelkurmay Başkanı İlker Başbuğ, komuta kademesinin önerdiği Iğsız isminin siyasi otorite tarafından geri çevrilmesine tepki olarak KKK için yeni bir isim önermemekte direndi.
3- Abdullah Gül, 30 ağustos itibariyle Genelkurmay Başkanı olması beklenen Kara Kuvvetleri Komutanı Orgeneral Işık Koşaner’i Köşk’e çağırarak bir isim önerilmesini istedi ve itidal çağrısında bulundu.
4- Bu trafik devam ederken Jandarma Genel Komutanı Orgeneral Atila Işık, kendi isteğiyle emekliye ayrılacağını açıkladı. Iğsız’ın vetosunun ardından eski Jandarma Komutanı Orgeneral Atilla Işık’ın istifasıyla Kara Kuvvetleri Komutanlığı’na kimin atanacağı daha da kritik hale geldi. KKK’ya yapılamayan atama Genelkurmay Başkanlığı’na da yansıdı, Orgeneral Işık Koşaner’in ismi de YAŞ’taki atama listesinde yer almadı.
5- Başbakan Erdoğan, 6 ağustos cuma günü Eskişehir’de atama kriziyle ilgili ilk kez konuştu ve gazetecilere yaptığı açıklamada, KKK’na kimin atanacağı konusundaki pürüzün sürdüğünü söyledi ve görüşme teklif eden Orgeneral Başbuğ ile buluşacağını açıkladı.
6- Erdoğan ile Başbuğ arasındaki görüşmeden yaklaşık bir saat önce İstanbul 11. Ağır Ceza Mahkemesi’nin, Balyoz sanığı ve çoğunluğu muvazzaf subaylardan oluşan 102 kişi için verilen yakalama kararını kaldırdığını açıklaması, TSK’yı rahatlatan bir gelişme olarak değerlendirildi. Zira TSK komuta kademesi, 25’i general ve amiral çok sayıda subay için yakalama kararının kurum içinde kendisini zor durumda bırakırken bu kişilerin terfilerini de önleyeceğini belirtiyordu. Mahkemenin yakalama emrini kaldırması 102 kişinin Balyoz sanığı olarak Aralık ayında yargılanmalarını engellemiyor.
7- Bir haftayı geride bırakan YAŞ krizi Başbakan Erdoğan’ın dün yaptığı açıklamayla çözüm yoluna girmiş görünüyor.