Genelkurmay'ın darbe teşebbüsünden yargılanan subayları kurtarmak için çalışma yapması büyük tepkilere neden oldu. Uzmanlar CMK konulu bir toplantının Genelkurmay'ın görevi olmadığını belirtti.
Kara Kuvvetleri Komutanı Hayri Kıvrıkoğlu’nun, darbe teşebbüsünden yargılanan askerleri kurtarmak için askeri hukukçularla birlikte çalışma başlatması, gündeme bomba gibi düştü.
GENELKURMAY "BALYOZ TOPLANTISI"NI DOĞRULADI
Hasdal Cezaevi’nde kalan tutuklu muvazzaflar için Genelkurmay Adli Müşavirliği ’nde yapılan toplantıda, özellikle tutukluluk süreleri ve CMK 250. madde ile yetkilendirilen özel yetkili mahkemelerin kaldırılması ile ilgili ön çalışma yapılması dikkat çekti. Genelkurmay da toplantıyı doğrulayarak emrin Genelkurmay Başkanı Necdet Özel’den geldiğini söyledi.
Genelkurmay’ın açıklamasına, hukukçulardan sert tepki geldi. Genelkurmay, askeri hukukçuların, darbe teşebbüsünden yargılanan subayları kurtarmak için yaptığı toplantıyı “CMK-askeri hukuk mevzuatı ele alındı” diyerek doğruladı. Uzmanlar, bunun suç olduğunu söyledi.
Olayı değerlendiren uzman ve hukukçular CMK konulu bir toplantının Genelkurmay’ ın görev alanına girmediğini belirterek yasaları çıkartacak ve konuşacak merci olarak Meclis’i gösterdi.
İşte o görüşler:
HUKUKA VE YARGIYA GÖZDAĞI
* Eski Bakan Hasan Celal Güzel: Genelkurmayın açıklaması bu toplantıyı legal hale getirmez. Kanun ve anayasa ile belirlenmiş görevler dışına çıkmak meşru, hukuki ve demokratik olmaz. Bağımsız yargıyı ilgilendiren bir meselede, Kara Kuvvetleri'nde toplantı yapılıp bu tutuklukların durumunu görüşmek, bağımsız yargıya baskıdır ve hoş görülemez. Bu kişiler TSK'nın modern güçlü ve seri olmasını istiyorsa, bunun yolu darbecilerin tasfiyesidir. Gönül isterdi ki buna benzer toplantılar TSK içindeki darbecileri tespit ve tasfiyeye yönelik olsun. Bu toplantıyla hukuka da yargıya da gözdağı vermiş durumundalar. Bir de bunları siyasete dayatmak isteyecek olurlarsa iş çığırından çıkar. O zaman da gereği yapılır. Çünkü Türkiye eskisi gibi generallerin emrinde pısırık başbakanların yönettiği bir ülke değil.
YARGIYA MÜDAHALEDİR
* Emekli Askeri Hakim Yusuf Çağlayan: Hizmet gerekleri gereği yapılacak yasalarla ilgili böyle bir çalışma yapılabilir. Ancak, CMK ile askerin uzaktan yakından alakası yok. Yani CMK'da yapılması planlanan bir değişikliği ele almak veya teklif sunmak düşünülmez. Bu toplantı kesinlikle darbe suçlamasıyla yargılananların tahliyesini yasal bir şekle büründürmek için yapılmıştır. Yasal yöntemlerle yargıya müdahale amacı taşıyor. Oluşturulan taslakla da bir şekilde sivil iradeyi bu değişiklikleri yapmaya zorlayacaklardı.
YETKİ VE GÖREVİ AŞAN BİR EYLEM
* Emekli Hakim Albay Mesut Kurşun: Kuvvet komutanlıkları nezdinde askeri hukukçuların CMK 250 ve tutukluluk süresinin kısaltılması ile ilgili bir toplantı yapması normal değil. Ayrıca bu silahlı kuvvetlerin görev alanı ile ilgili değil tamamen adli yargının ele alması gereken bir konu. Amaç, Balyoz tutuklusu askerlerin hukukunu koruma çabasına yönelik bir çalışma. Önceki Genelkurmay Başkanı Balyoz tutukluları için ısrarlı görüşmeler yapıp bir sonuç alamadığını açıklamıştı. Bu durum aynı ısrarın devam ettiğini ortaya koyuyor. Genelkurmay'ın yetki ve görevini aşan bir eylem.
YASAYI MECLİS ÇIKARIR
* Emekli Başsavcı Reşat Petek: Yapılan, tutuklu sanıkların tahliyesine yönelikse bunu makul saymak mümkün değil. Bu hukuk devletiyle bağdaşmaz. Çünkü kişilere yönelik bir yasanın çıkarılması düşünülemez. Nihayetinde yasayı çıkaracak olan meclistir. Askerin yapması gereken tutuklu sanıklar hakkında idari ve disiplin yönünden işlem yapmaktır. Bunu değil de tutuklu sanıkların nasıl kurtulacağı yönünde yasal çalışma hazırlığı yapması yadırganacak durumdur. O sanıkları hapiste tutan kamu gücüdür. Adeta avukatları gibi davranıp sanıkları nasıl kurtarırız gayreti içine girmek onları görevi değildir. Görev ihmali ve yargıya müdahaledir.
AMAÇ TUTUKLULARI KURTARMAK
* Boğaziçi Avukatlar Derneği Başkanı Bilal Çalışır: Sistemsel değişikliklerin olmasına rağmen hala devlet gücünü kullananlar bakımından algısal problemler devam ediyor. Devam eden alışkanlıkların son verilmediğini gösteriyor. Çalışmanın amacı tutuklu sanıkların kurtarılmasıdır. CMK'daki değişikliklerle ilgili çalışma yapacak birim ve kurumlar bellidir. Genelkurmay devlet içerisinde böyle bir çalışma yapacak kurum değildir. Eğer bir çalışma yapacaksa çift başlı yargıya son verilme adına askeri yargıyı kaldırmalı.
ESKİ ALIŞKANLIKLARA DEVAM EDİLİYOR
* Uluslararası Hukukçular Birliği Genel Sekreter Yardımcısı Avukat Cahit Özkan: Olaya bir suç yoktur anlayışıyla yaklaşıyor. Yetmezmiş gibi yargıya mevzuat vasıtasıyla dolaylı bir müdahalede bulunuyor. Ayrıca görevleriyle ilgili olmayan bir meseledir. Çünkü konu askeri değil hukukidir. Genelkurmay ve Yüksek komuta kademesi yapılan soruşturmalara gölge düşürecek ve yargıyı etkileme şeklinde algılanabilecek her türlü davranıştan uzak durmalı, kurumsal olarak bu iddialara sahip çıkmayı bırakmalıdır.
ASKER DEMOKRASİYİ İÇSELLEŞTİRMELİ
* Demokrat Hukukçular Derneği Başkanı Avukat Halil Doğan: Şimdiye kadar ülkede 4 darbe yapmış, sayısız darbe hazırlığı yapmış askeri personelin, bu dönemde suça karışma halinde gözaltına alınması askeri kanat tarafından kabul edilemediği, hazmedilemediği görünmektedir. Askerin artık hukuk devletini ve demokrasiyi içselleştirmesi gerekmektedir.
TSK'NIN ALANINA GİRMİYOR
* Hukukçular Birliği Vakfı Başkanı Sinan Kılıçkaya: Eğer kendilerinden görüş istenmişse sorun yok. Ancak istenmeden böyle bir şey yapıyorlarsa bu doğru değildir. Eski alışkanlıklarını sürdürdükleri anlamına gelir. Hala görevleri dışında uğraştıklarının ve yanlışlıkların peşinde koştuklarının işareti olur. Bu sağlıklı bir durum olmadığı gibi TSK'nın alanına da girmez.
GENELKURMAY: EMİR ÖZEL'DEN
Genelkurmay Başkanlığı, internet sitesi üzerinden yaptığı açıklamada karargahtaki toplantıyı doğruladı. Toplantının Genelkurmay Başkanı Necdet Özel'in talimatıyla verildiği söylenerek, “Genelkurmay Adli Müşavirliği koordinatörlüğünde, Kuvvet Komutanlıklarının adli müşavirlerinin katılımı ile icra edilmiştir. Bu toplantıda, yeni yasama döneminde CMK'da ve askeri hukuki mevzuatta yapılması düşünülen yeni düzenlemelerin neler olabileceği üzerinde değerlendirmeler yapılmıştır. Bu çalışma, kurumsal görüş bildirmeye hazırlık amaçlı, teknik seviyede bir faaliyettir. Bu nedenle, toplantıya, yazılarda belirtilen anlamı yüklemek yanlıştırî denildi.
GENELKURMAY "BALYOZ TOPLANTISI"NI DOĞRULADI
Hasdal Cezaevi’nde kalan tutuklu muvazzaflar için Genelkurmay Adli Müşavirliği ’nde yapılan toplantıda, özellikle tutukluluk süreleri ve CMK 250. madde ile yetkilendirilen özel yetkili mahkemelerin kaldırılması ile ilgili ön çalışma yapılması dikkat çekti. Genelkurmay da toplantıyı doğrulayarak emrin Genelkurmay Başkanı Necdet Özel’den geldiğini söyledi.
Genelkurmay’ın açıklamasına, hukukçulardan sert tepki geldi. Genelkurmay, askeri hukukçuların, darbe teşebbüsünden yargılanan subayları kurtarmak için yaptığı toplantıyı “CMK-askeri hukuk mevzuatı ele alındı” diyerek doğruladı. Uzmanlar, bunun suç olduğunu söyledi.
Olayı değerlendiren uzman ve hukukçular CMK konulu bir toplantının Genelkurmay’ ın görev alanına girmediğini belirterek yasaları çıkartacak ve konuşacak merci olarak Meclis’i gösterdi.
İşte o görüşler:
HUKUKA VE YARGIYA GÖZDAĞI
* Eski Bakan Hasan Celal Güzel: Genelkurmayın açıklaması bu toplantıyı legal hale getirmez. Kanun ve anayasa ile belirlenmiş görevler dışına çıkmak meşru, hukuki ve demokratik olmaz. Bağımsız yargıyı ilgilendiren bir meselede, Kara Kuvvetleri'nde toplantı yapılıp bu tutuklukların durumunu görüşmek, bağımsız yargıya baskıdır ve hoş görülemez. Bu kişiler TSK'nın modern güçlü ve seri olmasını istiyorsa, bunun yolu darbecilerin tasfiyesidir. Gönül isterdi ki buna benzer toplantılar TSK içindeki darbecileri tespit ve tasfiyeye yönelik olsun. Bu toplantıyla hukuka da yargıya da gözdağı vermiş durumundalar. Bir de bunları siyasete dayatmak isteyecek olurlarsa iş çığırından çıkar. O zaman da gereği yapılır. Çünkü Türkiye eskisi gibi generallerin emrinde pısırık başbakanların yönettiği bir ülke değil.
YARGIYA MÜDAHALEDİR
* Emekli Askeri Hakim Yusuf Çağlayan: Hizmet gerekleri gereği yapılacak yasalarla ilgili böyle bir çalışma yapılabilir. Ancak, CMK ile askerin uzaktan yakından alakası yok. Yani CMK'da yapılması planlanan bir değişikliği ele almak veya teklif sunmak düşünülmez. Bu toplantı kesinlikle darbe suçlamasıyla yargılananların tahliyesini yasal bir şekle büründürmek için yapılmıştır. Yasal yöntemlerle yargıya müdahale amacı taşıyor. Oluşturulan taslakla da bir şekilde sivil iradeyi bu değişiklikleri yapmaya zorlayacaklardı.
YETKİ VE GÖREVİ AŞAN BİR EYLEM
* Emekli Hakim Albay Mesut Kurşun: Kuvvet komutanlıkları nezdinde askeri hukukçuların CMK 250 ve tutukluluk süresinin kısaltılması ile ilgili bir toplantı yapması normal değil. Ayrıca bu silahlı kuvvetlerin görev alanı ile ilgili değil tamamen adli yargının ele alması gereken bir konu. Amaç, Balyoz tutuklusu askerlerin hukukunu koruma çabasına yönelik bir çalışma. Önceki Genelkurmay Başkanı Balyoz tutukluları için ısrarlı görüşmeler yapıp bir sonuç alamadığını açıklamıştı. Bu durum aynı ısrarın devam ettiğini ortaya koyuyor. Genelkurmay'ın yetki ve görevini aşan bir eylem.
YASAYI MECLİS ÇIKARIR
* Emekli Başsavcı Reşat Petek: Yapılan, tutuklu sanıkların tahliyesine yönelikse bunu makul saymak mümkün değil. Bu hukuk devletiyle bağdaşmaz. Çünkü kişilere yönelik bir yasanın çıkarılması düşünülemez. Nihayetinde yasayı çıkaracak olan meclistir. Askerin yapması gereken tutuklu sanıklar hakkında idari ve disiplin yönünden işlem yapmaktır. Bunu değil de tutuklu sanıkların nasıl kurtulacağı yönünde yasal çalışma hazırlığı yapması yadırganacak durumdur. O sanıkları hapiste tutan kamu gücüdür. Adeta avukatları gibi davranıp sanıkları nasıl kurtarırız gayreti içine girmek onları görevi değildir. Görev ihmali ve yargıya müdahaledir.
AMAÇ TUTUKLULARI KURTARMAK
* Boğaziçi Avukatlar Derneği Başkanı Bilal Çalışır: Sistemsel değişikliklerin olmasına rağmen hala devlet gücünü kullananlar bakımından algısal problemler devam ediyor. Devam eden alışkanlıkların son verilmediğini gösteriyor. Çalışmanın amacı tutuklu sanıkların kurtarılmasıdır. CMK'daki değişikliklerle ilgili çalışma yapacak birim ve kurumlar bellidir. Genelkurmay devlet içerisinde böyle bir çalışma yapacak kurum değildir. Eğer bir çalışma yapacaksa çift başlı yargıya son verilme adına askeri yargıyı kaldırmalı.
ESKİ ALIŞKANLIKLARA DEVAM EDİLİYOR
* Uluslararası Hukukçular Birliği Genel Sekreter Yardımcısı Avukat Cahit Özkan: Olaya bir suç yoktur anlayışıyla yaklaşıyor. Yetmezmiş gibi yargıya mevzuat vasıtasıyla dolaylı bir müdahalede bulunuyor. Ayrıca görevleriyle ilgili olmayan bir meseledir. Çünkü konu askeri değil hukukidir. Genelkurmay ve Yüksek komuta kademesi yapılan soruşturmalara gölge düşürecek ve yargıyı etkileme şeklinde algılanabilecek her türlü davranıştan uzak durmalı, kurumsal olarak bu iddialara sahip çıkmayı bırakmalıdır.
ASKER DEMOKRASİYİ İÇSELLEŞTİRMELİ
* Demokrat Hukukçular Derneği Başkanı Avukat Halil Doğan: Şimdiye kadar ülkede 4 darbe yapmış, sayısız darbe hazırlığı yapmış askeri personelin, bu dönemde suça karışma halinde gözaltına alınması askeri kanat tarafından kabul edilemediği, hazmedilemediği görünmektedir. Askerin artık hukuk devletini ve demokrasiyi içselleştirmesi gerekmektedir.
TSK'NIN ALANINA GİRMİYOR
* Hukukçular Birliği Vakfı Başkanı Sinan Kılıçkaya: Eğer kendilerinden görüş istenmişse sorun yok. Ancak istenmeden böyle bir şey yapıyorlarsa bu doğru değildir. Eski alışkanlıklarını sürdürdükleri anlamına gelir. Hala görevleri dışında uğraştıklarının ve yanlışlıkların peşinde koştuklarının işareti olur. Bu sağlıklı bir durum olmadığı gibi TSK'nın alanına da girmez.
GENELKURMAY: EMİR ÖZEL'DEN
Genelkurmay Başkanlığı, internet sitesi üzerinden yaptığı açıklamada karargahtaki toplantıyı doğruladı. Toplantının Genelkurmay Başkanı Necdet Özel'in talimatıyla verildiği söylenerek, “Genelkurmay Adli Müşavirliği koordinatörlüğünde, Kuvvet Komutanlıklarının adli müşavirlerinin katılımı ile icra edilmiştir. Bu toplantıda, yeni yasama döneminde CMK'da ve askeri hukuki mevzuatta yapılması düşünülen yeni düzenlemelerin neler olabileceği üzerinde değerlendirmeler yapılmıştır. Bu çalışma, kurumsal görüş bildirmeye hazırlık amaçlı, teknik seviyede bir faaliyettir. Bu nedenle, toplantıya, yazılarda belirtilen anlamı yüklemek yanlıştırî denildi.
