25 Kasım 2010 Perşembe

Komuta zincirine demokrasi ayarı

YAŞ'ta terfi ettirilmeyen generallerin mahkemeye başvurması, ileride komuta kademesi, hatta Genelkurmay Başkanı atamalarında ciddi sorun çıkması ihtimalini gündeme getirdi. Bu yöndeki endişeler üzerine Hükümet düğmeye bastı

Cumhuriyet tarihinin en kritik pazarlıklarına sahne olan Ağustos 2010 Yüksek Askeri Şûra'nın (YAŞ) artçı sarsıntıları devam ediyor. Balyoz Darbe Planı iddianamesinde ismi geçen ve bu nedenle Şura'da terfi ettirilmeyen 3 generalin Askeri Yüksek İdare Mahkemesi (AYİM) kararıyla bir üst rütbeye atanma girişimi Hükümet'ten döndü. 3 general, bakanların oluruyla açığa alındı. Kararda, "Mahkeme kararı ile terfilerin önüne açılırsa TSK'da iki başlı komuta sıkıntısı yaşanır" endişesi etkili oldu. Üç general görevden el çektirme kararını AYİM'ye götürdü ve işlemin durdurulmasını istedi. 16 Aralık'ta duruşması başlayacak olan Balyoz Darbe Planı davası öncesi Hükümet'ten sürpriz bir karar çıktı. Darbe planı ile bağlantılı oldukları iddiasıyla Jandarma Tümgeneral Halil Helvacıoğlu İçişleri Bakanı Beşir Atalay tarafından, Tümgeneral Gürbüz Kaya ile Tuğamiral Abdullah Gavremoğlu ise Milli Savunma Bakanı Vecdi Gönül tarafından açığa alındı. Türk Silahlı Kuvvetler Personel Kanunu'nun 65'inci maddesi uyarınca gerçekleştirilen görevden el çektirme işlemi Genelkurmay'da çok yönlü değerlendirildi. Açığa alma kararı 22 Kasım pazartesi günü gerçekleşti, aynı gün üç generale tebliğ edildi. SABAH'a ulaşan bilgilere göre, Başbakan Tayyip Erdoğan, dosyaları Şûra kapsamı dışında tutulan 3 generale AYİM kararı ile terfi yolu açılmasını TSK komuta kademesinde istikrarsızlığa neden olacak bir gelişme olarak yorumladı. AYİM kararını siyasi iradenin yetkisine müdahale olarak değerlendiren Erdoğan, önce itiraz edilmesini istedi. Ancak, Mahkeme'nin itirazı reddetmesi üzerine Başbakanlık'ta bu kararın, ordunun komuta kademesinde hatta Genelkurmay Başkanlığı atamalarında emsal oluşturabileceği endişesi hakim oldu. Askeri Şûra'nın ihraç dışındaki kararlarına karşı yargı yolu kapalı iken Şûra'da terfi ettirilmeyen veya dosyaları ayrılan personelin mahkeme yolu ile bunu aşmaya çalışmaları "kritik eşik" olarak görüldü. Bu durumun ileride komuta kademesi hatta Genelkurmay Başkanlığı atamalarında ciddi soruna neden olabileceği ve TSK'da iki başlı komuta durumu oluşturacağı tespiti yapıldı.

65. MADDE İŞLETİLDİ
Üç generalin açığa işlemi 926 sayılı TSK Personel Kanunu'nun 65. maddesi uyarınca yapıldı. "Açığa alınan veya tutuklanan subay ve askerî memurlar hakkındaki esasları" içeren maddede şu hükümler yer alıyor: "Haklarında ölüm veya ağır hapis cezasını gerektiren veya yüz kızartıcı bir suçtan ya da taksirli suçlar hariç olmak üzere 5 yıl ve daha fazla hapis cezasını gerektiren bir cürümden veya emre itaatsizlikte ısrar, üste veya amire fiilen taarruz, üste veya amire hakaret, mukavemet suçlarından dolayı kamu davası açılanlar, mensup oldukları bakanlıklarca açığa çıkarılabilirler." Maddenin "e" bendinde ise "terfi sırasına girenlerden açıkta bulunanların terfileri ve kademe ilerlemeleri yapılmaz" hükmü yer alıyor.

'YETKİMİ KULLANDIM'
İçişleri Bakanı Beşir Atalay "Kanuni yetkimi kullandım"dedi. Atalay ısrarlı sorular üzerine "Herkes kendi değerlendirmesini yapar" diye konuştu.