30 Mayıs 2012 Çarşamba

Erdelhun'a göre ülkeyi darbeye götüren tahrikler

Cuntanın idama mahkûm ettiği Genelkurmay Başkanı Rüştü Erdelhun, Zaman'ın ulaştığı el yazısı notlarında, ülkeyi 27 Mayıs darbesine götüren sürece ilişkin çarpıcı analizler yapıyor.
 
Erdelhun, 'Darbe hakkında bilgi ve mütalaam' başlıklı notlarında, 27 Mayıs'ın sebeplerini dört ana başlık altında topluyor. İlk neden olarak İsmet İnönü liderliğindeki anamuhalefet partisinin (Cumhuriyet Halk Partisi) Meclis'te ve sokakta yaptığı kışkırtmaları gösteriyor. Paşa, bugüne kadar hiç konuşulmayan bir tahrik konusuna da değiniyor ve orduda istedikleri rütbelere, makama erişemeyenlerin darbe sürecinde etkin görev aldıkları tespitini yapıyor. "Örfi idare ilan edilerek ordu politik görevlere sokuldu." diyen Erdelhun, ordunun siyasete karışmasıyla darbe sürecinin başladığını vurguluyor.

Genelkurmay Başkanı Rüştü Erdelhun el yazısı notlarında 27 Mayıs darbesinin nedenlerini de analiz ederek çarpıcı bilgiler veriyordu. Darbenin nedenlerini dört ana başlık altında toplayan Erdelhun, ilk neden olarak İsmet İnönü liderliğindeki ana muhalefet partisinin (Halk Partisi) mecliste, sokakta yaptığı kışkırtma ve tahrikleri gösteriyordu. Paşa notlarında bugüne kadar hiç konuşulmayan bir tahrik konusuna da değinerek, orduda istedikleri rütbe ve makama erişemeyenlerin darbe sürecinde etkin görev aldıklarını, süreci etkilediklerini vurguluyordu. "Örfi idare ilan edilerek ordu politik görevlere sokuldu." diyen Erdelhun, ordunun siyasete karışmasıyla darbe sürecinin başladığına dikkat çekiyordu. Paşanın 27 Mayıs darbesinden 7 yıl sonra kaleme aldığı "Hükümet darbesi hakkında bilgi ve mütalaam' başlıklı notları şöyle: "Darbenin nedenleri; A) Ana Muhalefet Partisi'nin tahrikleri B) Ordu finansmanı bakımından kışkırtıcı tahrikleri C) Orduda istedikleri rütbe ve makama erişemeyenlerin tahrikleri D) Örfi İdare ilan edilerek, ordunun politik görevlere sokulması" Devamında paşa bu nedenleri tek tek izah ediyor. "(1) Ana muhalefet partisi, iktidar partisi hakkında ihtilal veya ayaklanma fikirlerini rahatça yaymıştır. Halk Partisi liderlerinin 26 Nisan'da, meclisteki beyanatından sonra meclisten çıkartılması umumi efkar ve ordunun muhitinde tahrik edici cereyanlara sebep olmuştur. (2) İktidar partisi orduyu millet içerisinde terfi prensibi ile imtiyazlı sınıf yaratmamak hedefini tutmuştu. Halbuki muhalifler bu zayıf noktaya taarruz ederek ordunun ve bilhassa subay ve eşlerinin bakımsız bırakıldığı iktisat olunan paraların ordu yerine siyasi maksatlarla iktidar partisi lehine sarf edilmekte olduğunu bol bol misallerle ilan etmekteydiler. (3) Orduda yüksek kumanda kademelerinde bekledikleri mevkii alamayan ve hızla yükselmek isteyen ve hatta bunlar nüyanişte demokrat parti iktidarınca emekliye sevk edilmiş bazı general ve yüksek rütbeli subaylar rejimin biran evvel değiştirilmesini arzulamakta idiler. (4) Örfi idare ile ordu iç siyasette aktif bir göreve sürülmüş ve bu surette yukarıdaki a-b-c'deki menfi grupların daha serbest ve daha cüretli hareketlerine sebebiyet verilmiştir."