5 Ağustos 2011 Cuma

Siyasî irade askerden gol yedi / Lale Kemal

Atamalarda Silahlı Kuvvetler’in kıdem geleneğine birkaç istisna dışında saygı gösteren siyasî irade, Balyoz davası tutuklularının emekliliği konusunda askerin direnci karşısında geri adım attı

 

Siyasi irade ve Köşk’ün, kuvvet komutanlıklarına yaptıkları atamalarda, TSK’nın kıdem geleneğine genelde saygı gösterdikleri görülürken, Balyoz tutuklusu 14 general ve amiralin, görevlerinde bir yıl daha kalmaları anlamına gelen TSK’nın temdit talebini kabul ederek, asker ağırlıklı YAŞ’ta gol yedikleri gözlendi. “İnternet Andıcı” kapsamında savcılığın yakalama kararını İstanbul 13. Ağır Ceza Mahkemesi’nin görüşmekte olduğu isimler arasında yer alan Genelkurmay Başkanlığı İstihbarat Başkanı Korgeneral İsmail Hakkı Pekin’in de, siyasi irade tarafından açığa alınması gerekirken görev süresinin bir yıl uzatılması, hükümetin askerden yediği ikinci gol olarak görülebilir. Zira Pekin’in de bu şurada terfi sırası gelmişti ve şüpheli olduğu için açığa alınması gerekiyordu.

Bir askeri kaynak, “Siyasi irade, TSK’nın, kendi iç düzenine, kıdem akışına çok müdahale etmemiş, kıdem düzenine saygı göstermiş. Siyaseten sıkıntılı olduğu Orgeneral Aslan Güner gibi isimleri pasif görevlere getirmiş. Ama haklarında ağır davalar açılan 14 general ve amirali, emekli etmek yerine temdit ederek askeri karargahtan gol yemiş” değerlendirmesinde bulundu.
Geçmiş uygulamalardan farklı olarak, kuvvet komutanlıklarına yapılan atamalar, bu kez Cumhurbaşkanlığı tarafından açıklandı. Geçmişte, kuvvet komutanlarının kimler olduğu da TSK tarafından açıklanırdı. Oysaki, kuvvet komutanları, başbakan, milli savunma bakanı ve cumhurbaşkanı’nın üçlü kararnamesi ile atanır.

Kıdem geleneğine uyulmuş, istisnalar var

Yapılan atamalar, siyasi iradenin TSK’nın kıdem geleneğine, birkaç istisna dışında uyduğunu gösterdi. Bu istisnalar, siyasi iradeye alenen saygıda kusur etmesi nedeniyle tepki çeken Genelkurmay İkinci Başkanı ve Kıvrıkoğlu ile birlikte orgenerallikte en kıdemli iki isimden biri olan Orgeneral Aslan Güner’in, Kara Kuvvetleri Komutanlığı ya da 1’nci Ordu Komutanlığı yerine, Harp Akademileri Komutanlığı’na, yani pasif bir göreve getirilmesi oldu. Diğer istisna ise, İstanbul 13. Ağır Ceza Mahkemesi’nin, geçen cuma günü kabul ettiği İnternet Andıcı iddianamesinde adı geçen Ege Ordu Komutanı Orgeneral Nusret Taşdeler’in, rütbesine göre pasif bir görev olan Ankara’daki Eğitim ve Doktrin Komutanlığı’na (EDOK) getirilmesi oldu. Ergenekon davasının Erzincan ayağındaki tutuksuz sanığı ve EDOK Komutanı Saldıray Berk ise zaten orgenerallikte 4’nci yılını doldurduğu için emekli edildi.

2015’in komutanı; Ataman ya da Kalyoncu

Genelkurmay Başkanı Orgeneral Necdet Özel’in dönem arkadaşı 3’ncü Ordu Komutanı Orgeneral Yalçın Ataman’ın, 1’nci Ordu Komutanlığı’na atanması sürpriz oldu. Ancak bu atama, Ataman’ın, Genelkurmay Başkanlığı görevi 2015 yılında sona erecek olan Orgeneral Özel’in yerine atanması olasılığını yükseltti. Özel’den sonra Genelkurmay Başkanlığı için adı öne çıkan bir diğer isim ise, Jandarma Genel Komutanlığı’na atanan Orgeneral Bekir Kalyoncu.

  Balyoz tutuklularına kıyak uzatma

Genelkurmay Başkanı Orgeneral Işık Koşaner ve zaten emeklilikleri gelen üç kuvvet komutanının istifalarında bardağı taşıran son damla olarak görülen 14 Balyoz tutuklusu general ve amiralin, görev sürelerinde bir yıl daha kalacak olmaları, siyasi iradenin askerin ısrarlı taleplerini kabul ettiğini gösterdi. Hükümet, Balyoz tutuklusu 43 general ve amiralden bu şurada terfileri gelen 14 general ve amiralin emekli edilmesini, TSK ise, TSK Personel Yasası 65’nci maddeye aykırı olmasına rağmen terfi etmelerini öngörüyordu. Ancak bu kişiler, dün açıklanan YAŞ kararlarına göre, temdit aldılar, yani bulundukları rütbede bir yıllığına süreleri uzatıldı. Böylece hükümet asker oyunun ağırlıkta olduğu YAŞ’ta, generallerden gol yedi ve Balyoz sanıklarına, “kıyak” görev süresi uzatımını kabul etmiş oldu.

Kıyak uzatmanın nedeni şu yasalara uyulmamış olmasından kaynaklanıyor; TSK Personel Yasası 49. Madde d fıkrası, TSK’da temdit edileceklerin sayısını 47 olarak sınırlar. YAŞ sonrası açıklanan kararda ise, 49 generalin temdit aldığı görülüyor. Dolayısıyla 14 general ve amiral ile açığa alınması gerekirken hükümetin bu yasal hakkını kullanmadığı Genelkurmay Başkanlığı İstihbarat Başkanı Korgeneral İsmail Hakkı Pekin, temdit alarak kıyak uzatma kategorisine girmiş oldular. Bu tartışmalı isimlerin, TSK Personel Kanunu 65’nci maddesi ı fıkrasına dahil edilerek temdit aldıkları anlaşılıyor. Ancak tutuklu oldukları için terfi koşullarını yerine getirmeyen kişiler normalde zaten temdit alamazlar.

Hatta, bırakın temdit almayı, suç örgütüne üye olmak şüphesiyle tutuklanan ve haklarında dava açılan alt rütbeli subaylar, bu durumlarının TSK’nın itibarını sarstığı kabul edilerek Subay Sicil Yönetmeliği’nin 91 ve 92’nci maddeleri kapsamına sokulup, YAŞ kararıyla re’sen emekli ediliyorlar. Bir askerî kaynak şöyle yakındı: “Askerî sistemde hukuk rütbeye göre işletiliyor. İş düşük rütbelilere gelince kapının önüne koyuyorlar, generale, amirale gelince hiçbirşey yapmıyorlar. Milli Savunma Bakanlığı Genelkurmay’ın bir uzantısı olduğu için bakan da bir şey yapamıyor.”