Türkiye’de askeri harcamaların hesaplanmasına yönelik rapor, çarpıcı verileri gün yüzüne çıkardı.
İstanbul
Bilgi Üniversitesi STK Eğitim ve Araştırma Birimi tarafından hazırlanan
Askeri ve İç Güvenlik Harcamalarını İzleme Kılavuzu, çarpıcı veriler
ortaya koydu. Prof. Dr. Nurhan Yentürk imzalı raporda, askeri
harcamalardaki şeffaflık eksikliğine dikkat çekildi. 2010’da askeri
harcamaların 27 milyar TL olduğu hesaplanırken bu harcamaların Gayri
Safi Yurtiçi Hasıla’ya (GSYH) oranı yüzde 2,48 oldu.
İç güvenlik harcamalarının GSYH’ye oranı yüzde1,24 olarak tespit edildi. Milli Savunma Bakanlığı (MSB) bütçesinin GSYH’ye oranının yüzde 1.3’ü olduğu saptandı. Bakanlığın tek başına askeri harcamaların yaklaşık yüzde 75’ini yaptığı belirtilerek, personele yönelik harcamaların toplam giderlerin yüzde 75’ini kapsadığı belirlendi.
Rapor, 1988- 2002 döneminde askeri harcamaların eğitim harcamalarından daha yüksek olduğunu ortaya koydu. TSK’dan emekli olan sivil ve askeri personelin emeklilik ödemelerinin toplam harcamanın yüzde 14’ünü kapsadığı vurgulanan çalışmada, Milli Savunma Bakanlığı’nın 2010 verilerine göre yapılan şu tespit dikkat çekti: “Mal ve hizmet harcamasının yarısının personel ihtiyaçlarına yönelik olduğu bilgisine dayanıldığında, doğrudan ve dolaylı olarak personele yönelik harcama toplam harcamanın yüzde 75’i,modernizasyon projelerine yönelik harcama ise toplam harcamaların yüzde 25’i olmaktadır. Avrupa’nın ikinci büyük ordusuna tekabül eden 666 bin 576 askeri personelin maaş ve diğer ihtiyaçları için yapılan harcamanın TSK’nın yaptığı harcamaların yüzde 75’ine ulaştığı hesaplanabilmektedir.”
Avrupa’dan yüksek
NATO verilerine göre Türkiye’nin askeri harcamaları, Fransa, Birleşik Krallık ve Yunanistan dışındaki tüm Avrupa ülkelerinin üzerinde. 2009 verilerine göre mal ve hizmet alımları ortalama yüzde 43. Bu alımlar içerisinde personel ihtiyaçlarına yönelik ordu evi, lojman, yakıt gibi harcamalar bulunuyor. Kalan kısım ise silah alımı ve askeri hizmetlerin sürdürülebilmesi için yapılan diğer alımlar. 2010 NATO verilerinden yola çıkılarak harcama kalemleri şöyle sıralandı:
İç güvenlik harcamalarının GSYH’ye oranı yüzde1,24 olarak tespit edildi. Milli Savunma Bakanlığı (MSB) bütçesinin GSYH’ye oranının yüzde 1.3’ü olduğu saptandı. Bakanlığın tek başına askeri harcamaların yaklaşık yüzde 75’ini yaptığı belirtilerek, personele yönelik harcamaların toplam giderlerin yüzde 75’ini kapsadığı belirlendi.
Rapor, 1988- 2002 döneminde askeri harcamaların eğitim harcamalarından daha yüksek olduğunu ortaya koydu. TSK’dan emekli olan sivil ve askeri personelin emeklilik ödemelerinin toplam harcamanın yüzde 14’ünü kapsadığı vurgulanan çalışmada, Milli Savunma Bakanlığı’nın 2010 verilerine göre yapılan şu tespit dikkat çekti: “Mal ve hizmet harcamasının yarısının personel ihtiyaçlarına yönelik olduğu bilgisine dayanıldığında, doğrudan ve dolaylı olarak personele yönelik harcama toplam harcamanın yüzde 75’i,modernizasyon projelerine yönelik harcama ise toplam harcamaların yüzde 25’i olmaktadır. Avrupa’nın ikinci büyük ordusuna tekabül eden 666 bin 576 askeri personelin maaş ve diğer ihtiyaçları için yapılan harcamanın TSK’nın yaptığı harcamaların yüzde 75’ine ulaştığı hesaplanabilmektedir.”
Avrupa’dan yüksek
NATO verilerine göre Türkiye’nin askeri harcamaları, Fransa, Birleşik Krallık ve Yunanistan dışındaki tüm Avrupa ülkelerinin üzerinde. 2009 verilerine göre mal ve hizmet alımları ortalama yüzde 43. Bu alımlar içerisinde personel ihtiyaçlarına yönelik ordu evi, lojman, yakıt gibi harcamalar bulunuyor. Kalan kısım ise silah alımı ve askeri hizmetlerin sürdürülebilmesi için yapılan diğer alımlar. 2010 NATO verilerinden yola çıkılarak harcama kalemleri şöyle sıralandı:
Personel: Yüzde 53.3
Ekipman: Yüzde 24.5.
Altyapı: Yüzde 3.8.
Diğer: Yüzde 18.4.
