Türkiye'yi üzüntüye boğan saldırı, 'Bu olaylar neden önlenemiyor?' sorusunu da beraberinde getirdi.
Dağlıca, Aktütün, Hantepe ve Gediktepe saldırısı gibi onlarca
eylemin yaşandığı Hakkari Türkiye'nin en sarp bölgesi. Şehir, güneyden
Irak, doğudan İran topraklarına açılıyor. Çukurca ve Şemdinli'de birer
tugay, Yüksekova'da tümen bulunuyor. Alay komutanlığı da
hesaplandığında, ilde 40 bin askerin bulunduğu anlaşılıyor. Peki, bu
kadar askere rağmen bunlar nasıl oluyor?
Yakın zamana kadar bölgenin tümen komutanlığını yapan tümgenerali bütün Türkiye tanıyordu. 2 yıllık görev süresi içinde 67 askerin şehit olduğu, Gediktepe'de Başbakan'a brifing verirken, 'Gelenleri çoban sandık.' diyen Gürbüz Kaya, şimdi Balyoz davasında tutuklu yargılanıyor. Güvenlik uzmanlarının üstünde durduğu en önemli konu operasyonel noktada yaşanan tıkanıklık. Elde edilen istihbaratların operasyona dönüşmemesinden şikâyet ediliyor.
Güvenlik uzmanların çizdiği tablo şöyle: Terörle mücadele Kara Kuvvetleri üzerinden yürütülüyor. Ancak hiyerarşik yapı bürokrasiyi, dolayısıyla gecikmeyi beraberinde getiriyor. Bölgedeki bir askeri birlik, operasyon için 7 ayrı yerden izin almak zorunda. Şehir merkeziyle ilgili bir istihbarat alınması durumunda savcının talimatıyla polis hemen operasyona çıkabiliyor. Ancak kırsalda durum farklı. Mevcut sisteme göre savcının muhatabı il jandarma komutanı. Onun da rütbesi albay seviyesinde. Ama birçok ilde tugay ve tümenler var. Tuğgeneral ve tümgeneral seviyesinde komutanlıklar mevcut. Bunlar da ne valiye karşı sorumlu ne de savcıya.
İl merkezindeki jandarma komutanının, ani durumlarda operasyon yapma şansı yok. Savcının da, 'bu istihbarat neden operasyona dönüşmedi?' diyerek tugaydan veya tümenden hesap sorması mümkün değil. Yetkisi olmadığı için polisin de kırsalda operasyon yapması mümkün değil. Dolayısıyla hükümetin gündeme getirdiği 'Valilere yetki devri' konusunun geciktirilmeden hayata geçirilmesi gerekiyor. Valinin talimatıyla, başka bir yerden izin beklenmeden operasyon yapılmasına imkân tanınmalı. Hızlı, aktif ve seri kararlar verilmeli.
Ayrıca ilçelerinde tugay veya tümen bulunan yerlerde il jandarma komutanının general rütbesi taşıması lazım. Aksi halde, ildeki savcıya karşı sorumlu komutan, generallerin emri altında etkisiz kalabiliyor. Köylerin güvenliği kırsaldan, ilçenin güvenliği köyden, ilin güvenliği ilçeden geçer. Mevcut durumda asker operasyona çıkıp kışlaya geri dönüyor. Gözetleme noktalarında mevzide bekliyor. Bu sebeple bütün kırsal alan PKK'ya kalıyor. Sürekli savunmada kalmak yerine, mobil halde sürekli alanda olmak lazım.
Yakın zamana kadar bölgenin tümen komutanlığını yapan tümgenerali bütün Türkiye tanıyordu. 2 yıllık görev süresi içinde 67 askerin şehit olduğu, Gediktepe'de Başbakan'a brifing verirken, 'Gelenleri çoban sandık.' diyen Gürbüz Kaya, şimdi Balyoz davasında tutuklu yargılanıyor. Güvenlik uzmanlarının üstünde durduğu en önemli konu operasyonel noktada yaşanan tıkanıklık. Elde edilen istihbaratların operasyona dönüşmemesinden şikâyet ediliyor.
Güvenlik uzmanların çizdiği tablo şöyle: Terörle mücadele Kara Kuvvetleri üzerinden yürütülüyor. Ancak hiyerarşik yapı bürokrasiyi, dolayısıyla gecikmeyi beraberinde getiriyor. Bölgedeki bir askeri birlik, operasyon için 7 ayrı yerden izin almak zorunda. Şehir merkeziyle ilgili bir istihbarat alınması durumunda savcının talimatıyla polis hemen operasyona çıkabiliyor. Ancak kırsalda durum farklı. Mevcut sisteme göre savcının muhatabı il jandarma komutanı. Onun da rütbesi albay seviyesinde. Ama birçok ilde tugay ve tümenler var. Tuğgeneral ve tümgeneral seviyesinde komutanlıklar mevcut. Bunlar da ne valiye karşı sorumlu ne de savcıya.
İl merkezindeki jandarma komutanının, ani durumlarda operasyon yapma şansı yok. Savcının da, 'bu istihbarat neden operasyona dönüşmedi?' diyerek tugaydan veya tümenden hesap sorması mümkün değil. Yetkisi olmadığı için polisin de kırsalda operasyon yapması mümkün değil. Dolayısıyla hükümetin gündeme getirdiği 'Valilere yetki devri' konusunun geciktirilmeden hayata geçirilmesi gerekiyor. Valinin talimatıyla, başka bir yerden izin beklenmeden operasyon yapılmasına imkân tanınmalı. Hızlı, aktif ve seri kararlar verilmeli.
Ayrıca ilçelerinde tugay veya tümen bulunan yerlerde il jandarma komutanının general rütbesi taşıması lazım. Aksi halde, ildeki savcıya karşı sorumlu komutan, generallerin emri altında etkisiz kalabiliyor. Köylerin güvenliği kırsaldan, ilçenin güvenliği köyden, ilin güvenliği ilçeden geçer. Mevcut durumda asker operasyona çıkıp kışlaya geri dönüyor. Gözetleme noktalarında mevzide bekliyor. Bu sebeple bütün kırsal alan PKK'ya kalıyor. Sürekli savunmada kalmak yerine, mobil halde sürekli alanda olmak lazım.
