Kale ve ABD'li ortağı Pratt & Whitney'in İzmir'deki Ege Serbest
Bölgesi'nde kuracağı F 135 uçak motoru fabrikasında üretilen parçaların,
tüm zamanların en büyük savunma sistemleri tedarik projesi olarak
gösterilen ancak maliyeti nedeniyle eleştiri konusu olan F 35 Müşterek
Taarruz Uçağı'nın maliyetinin düşürülmesinde etkin rol oynayacağı
belirtildi.
Türkiye'nin de dahil olduğu 8 ülkenin ortaklığıyla yürütülen F 35 savaş
uçağının F 135 motorları için parça üretecek İzmir fabrikasında inşaat
çalışmaları hızla devam ediyor.
Kale Havacılık'ın yüzde 51,
ABD'li Pratt & Whitney'in yüzde 49 ortaklığıyla oluşturulan şirket
tarafından başlatılan ve temeli geçen yıl mayıs ayında Cumhurbaşkanı
Abdullah Gül tarafından atılan fabrikanın 20 bin metrekare alan üzerinde
kurulacak ve 60 milyon dolara mal olacak ilk fazının bu yıl sonunda
üretime geçmesi bekleniyor.
Yatırımla ilgili AA muhabirine
açıklamalarda bulunan Kale Grubu Teknik Bölüm Başkanı Osman Okyay, ilk
fazın tamamlanması beklenmeden Ege Serbest Bölgesi içindeki kiralık bir
tesiste 20 personelle bazı küçük parçaların üretimi ve eğitim
çalışmalarına başladıklarını, ilk faz tamamlandığında 310 kişiye
istihdam sağlanacağını belirtti.
Şu anki iş planına göre F 135'in yaklaşık 2 bin 200 parçasının İzmir'de üretileceğini anlatan Okyay, şöyle konuştu:
''Ortaklık görüşmeleri çerçevesinde ilk hedefimiz, uzun seneler sürecek
projede yüksek teknoloji gerektiren ve katma değeri yüksek parçaların
üretimini Türkiye'de gerçekleştirmekti. Bu bağlamda, yanma odası
parçaları, döner parçalar ve sıcak bölüm parçalarının üretimi ile montaj
grupları gerçekleştirilecek. Birinci fazda üretime geçiş süreci
tamamlandığında yılda 130 milyon dolarlık ihracat gerçekleştirmeyi
hedefliyoruz.
Bu tesisin ileriki fazlarda Pratt & Whitney
şirketinin diğer askeri ve sivil uçak motorlarına da parça üretimi
yapmak üzere yatırımlarını arttırması hedefleniyor.''
-F 16 örneği-
F 35 projesinin yüksek maliyetler nedeniyle eleştirildiği, Türkiye
fabrikasının maliyetlere bir etkisinin olup olmayacağı yönündeki soru
üzerine Okyay, her büyük proje gibi F 35 projesinde de başlangıç
maliyetlerinin yüksek çıktığını, ancak seri üretime geçişle birlikte
maliyetlerin düşürülmesinin hedeflendiğini söyledi.
F 16
projesi'nin de aynı şekilde başladığını ancak bu uçağın bugüne kadar 4
bin 500 adet sattığını belirten Okyay, ''F 35 çok uluslu bir proje ve
her ülke maliyetleri aşağıya çekmek için önemli gayret sarf ediyor.
Türkiye'deki rekabetçi şartlar ile parça maliyetlerini aşağıya
çekebiliriz. Ancak burada önemli olan montaj grupları bütünlüğü
çerçevesinde bu maliyetleri aşağıya çekmek. F 135 motorunda İzmir'deki
tesisin bunu gerçekleştireceğini düşünüyoruz'' dedi.
Ege Serbest
Bölgesi içindeki tesisin temel atma törenine Cumhurbaşkanı Gül'ün
katılımının büyük yankı uyandırdığına dikkat çeken Okyay, yatırım
yapılan alanın uçak motoru endüstrisi gibi ileri teknoloji içeren bir
alan olmasının da Türk savunma ve havacılık sanayine büyük değer
katacağına inandıklarını belirtti.
