1961
yılında çıkan 205 sayılı OYAK Kanunu nedeniyle kurumsal olarak
denetlenemeyen OYAK’a devlet girdi. Meclis Oyak Komisyonu’nun isteğiyle
Sayıştay ve Hazine müfettişleri kurumda inceleme yapıyor.
Devlet 1961 tarihli kanun nedeniyle “vergi vermeyen ve denetlenemeyen”
kurum olarak bilinen OYAK’a nihayet girebildi. TBMM’nin mali ve idari
açıdan denetlenmesi talebi üzerine harekete geçen Sayıştay ve Hazine,
OYAK’ta inceleme başlattı. Meclis Dilekçe Komisyonu OYAK Alt Komisyonu
Başkanı İsmail Aydın, “Sayıştay denetmenleri çalışıyor, Hazine’den de
denetim yardımı aldık. Birlikte çalışıyorlar. Önümüzdeki haftalarda
raporlarını tamamlayacaklar” dedi. OYAK’la ilgili çok sayıda şikayet
dilekçesi alan Meclis Dilekçe Komisyonu, bir alt komisyon kurarak
iddiaları mercek altına aldı. Astsubayların OYAK yönetiminde yeterince
temsil edilmediği, üyelere kesintiyle orantılı adil ödeme yapılmadığı,
bir takım piyasa işlemleriyle OYAK mensup-larının zarara uğratıldığı,
generallerin kızı ve damadı gibi akrabalarının işe alındığı, denetim
yapılamadığı gibi iddialar üzerine başvuru sahiplerini dinleyen
komisyon, OYAK yetkililerine de iddialara ilişkin yazı gönderdi.
Meclis’e denetleyin talepleri
Alt komisyon 60’ın üzerinde iştiraki bulunan OYAK’ın, sadece ticari
şirketlerine yönelik Türk Ticaret Kanunu kapsamında SPK tarafından
denetim yapıldığını belirledi. Alt Komisyon, OYAK çatı kurumunun 205
Sayılı Teşkilat Kanunu nedeniyle denetlenmediği kanaatine ulaşarak, hem
mali hem idari açıdan denetim yapılması kararı verdi. Bu amaçla Sayıştay
ve Hazine ile yazışmalar yapan Alt Komisyona, bu iki kurum “denetim
yaparız” yanıtı verdi. Bunun üzerine bir denetim ekibi oluşturuldu.
Denetim elemanlarının yakın zamanda incelemesini tamamlayarak alt
komisyona rapor sunması bekleniyor. Alt Komisyon Başkanı, AK Parti
Bursa Milletvekili İsmail Aydın, müştekileri dinlediklerini, OYAK’ın
gönderdiği belgeleri incelediklerini belirtirken, “Benim gördüğüm bir
eksiklik de kişinin ödediği prim esasına göre değil de rütbe esasına
göre prim dağıtıldığı. Çok bariz uçurum görüyorum. OYAK bugüne kadar
vergi vermediği gibi denetlenmiyor da. Bu sorunlar tamamen 1960 ihtilali
kanunu ürünü. 1961’den sonra çıkarılan OYAK Kanunu anti demokratik
unsurlar içeriyor” dedi. Aydın, Alt Komisyon’un Sayıştay ve Hazine’den
denetim istediğini belirtirken, şöyle konuştu: “OYAK’ın 60 küsur iştirak
şirketi var. Bu şirketler Ticaret Kanunu’na tabi olarak denetleniyor.
OYAK kurumunun üst yapısı, kendisi denetlenmiyor. Yurtdışı iştirakleri
olan holdingleşmiş devasa bir yapıyı denetlemek kolay değil. İşin
temelinde OYAK Kanunu var. Sıkıntı oradan kaynaklanıyor.
Ordu mensuplarından müteşekkül
OYAK sürekli şunu savunuyor: ‘Ticaret Kanunu’na göre şirketlerimiz
kuruldu, KDV veriyoruz şunu bunu veriyoruz, ona göre denetleniyoruz’.
Doğru şirketler vergiye elbette tabi. Ama OYAK kurumunun kendisi kanun
gereği vergilerden muaf. Şirket kendisi vergilerden muaf olunca aynı
zamanda denetimden de muaf. OYAK Genel Müdürü ‘özel denetim firmasına
denetletiyoruz. Denetim raporumuz var’ diyor. Ama o kendi iç denetimi.
OYAK ordu mensuplarından müteşekkil devasa yapı. Bunların bir kısmının
iyi denetlenmediği iddiaları var. Bu noktada biz kurumun denetlenmesini
de arzu ediyoruz. En azından bir noktasından başlamış olacağız. Sayıştay
denetmenleri çalışıyor, Hazine’den de denetim yardımı aldık. Birlikte
çalışıyorlar. Önümüzdeki haftalarda raporlarını tamamlayacaklar. Hem
OYAK’tan gelen belgeler hem denetmenlerin raporları doğrultusunda bir
karara varacağız. Bir çözüm noktasına varacağız.”
Meclis adına denetim yapıyorlar
AK Parti Bursa Milletvekili İsmail Aydın, Meclis’in denetim yetkisi
bulunduğunu ve özerk kuruluşları da denetleyebildiğini söyledi. Aydın,
“Meclis bu kapsamda Sayıştay ve Hazine elemanlarına denetim yaptırıyor.
Yani onlar OYAK’ta Sayıştay görevlisi olarak değil, bizim
görevlendirmemiz nedeniyle, kendi kurumları adına değil, Meclis adına
denetim yapıyor” dedi. Aydın Meclis’te ilk kez bu şekilde OYAK’ta
denetim yaptırıldığını da söyledi.
