27 Nisan 2012 Cuma

Savunma sanayiinde 'yerli katkı' oyunu deşifre oldu

Savunma Sanayii Müsteşarlığı'nın çıktığı ihaleleri alan firma yetkililerinin, uçak biletlerini bile devletin verdiği 'yerli katkı payı'na eklediği ortaya çıktı. Müsteşarlığın dergisine konuşan eski bir çalışanı Emin Ergin, "Bir firmanın üst düzey yetkilisi, THY ile 'business class'ta yapmış olduğu yolculuk gideri 'yerli katkı' raporunda yer almıştı." dedi. Dergi toplatıldı.
 
Türkiye, son dönemde savunma alanında önemli projeler gerçekleştiriyor. ATAK helikopteri, Türk tankı Altay, insansız hava aracı Anka ve MİLGEM projesi, bunların başında geliyor. Savunma Sanayii Müsteşarlığı (SSM) üst düzey yetkilileri, çeşitli platformlarda yerli katkının yüzde 50'yi geçtiğini ifade ediyor. SSM tarafından hazırlanan Savunma Sanayii Gündemi adlı dergide bu rakamı tartışmaya açacak bir yazının sansürlendiği ileri sürüldü. İddialara göre, derginin 16. sayısında eski bir müsteşarlık çalışanı olan Emin Ergin, 'business class'ta yapılan uçak yolculuklarının bile yerli katkı olarak faturalandırıldığını söyledi. Dergi, basıldıktan kısa bir süre sonra SSM yönetimi tarafından toplatıldı. 

Ergin, kendisiyle yapılan ve krize yol açan söyleşide şahitlik ettiği bir hadiseyi anlattı. Dergiyi toplattıran şu ifadeleri sarf etti: "SSM'nin ilk dönemlerinde teknoloji kazanımı konusu, 'yerli katkı' adıyla tarif edilen ve yüklenici firmalara teslimatı yapılacak ürün bedelinin belli bir oranda yerli katkıyla üretilmiş olması gerektiği gibi genel bir yükümlülük getirilerek yapılmaya çalışıldı. Bu tanım, oldukça geniş ve iyi niyetli olmayan yükleniciler tarafından manipüle edilecek bir tanımdır. Nitekim yürüttüğüm projelerden bir tanesinde yüklenici firmanın yerli katkı raporunu incelediğimde bir örnek vardı ki, oldukça çarpıcıdır. Firmanın bir üst düzey yetkilisinin THY ile 'business class'ta yapmış olduğu yolculuk gideri ve Ankara'da kaldığı süre içerisindeki restoran giderleri 'yerli katkı' raporunda yer almıştı." 

Savunma alanında birçok önemli proje, Türk Silahlı Kuvvetlerini Güçlendirme Vakfı (TSKGV) şirketleri olan TAI, Aselsan, Havelsan ve Roketsan'a tek kaynak olarak veriliyor. Bu şirketler de taşeron olarak alt yüklenicileri kullanıyorlar. Yurtdışından getirilen birçok ürün, yerli şirketler üzerinden projelere dahil edildiği için yerli katkı olarak sunuluyor. Zaman'a konuşan bir savunma bürokratı şu çarpıcı bilgileri verdi: "Yerli katkının yüzde 50'nin üzerinde olmadığını aslında herkes biliyor. Eski müsteşar yardımcısı Ömer İnak'ın, "Yerli katkı oranı yüzde 50 diyorlar, aslında bu yüzde 35 bile etmez." sözlerini kulağımızla duyduk. Mesela, yerli katkı olarak sunulan bazı donanım ve yazılımlar Aselsan, TAI ve diğer TSKGV kuruluşları tarafından yerli bir şirketten alındığı için yerli katkı içerisinde sayılıyor. Fakat bu ürünlerin dağıtımını yerli firmalar yapsa da, kritik parçalar ve yazılımlar doğrudan yurtdışından ithal ediliyor."