İsmail Acet davasında Türkiye’yi 33 bin euro ödemeye mahkum etti
Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi 2004 yılında intihar eden asker İsmail
Acet davasında Türkiye’yi 33 bin euro ödemeye mahkum etti. Kararda
‘Acet’in anti-sosyal kişlik ve anksiyete bozukluğuna rağmen askerliğe
devam ettirilmesinin devletin vatandaşının hakkını koruma görevini
ihlaldir’ yorumu yapıldıAİHM 26 Mayıs 2004 tarihinde, 21 yaşındayken, askerliğini yaptığı Kırklareli 9’ncu Zırlı Tuğay Komutanlığı’nda nöbet esnasında askeri silahla intihar eden asker İsmail Acet davasını sonuca bağladı. 18 Ekim 2011 tarihinde açıklanan kararda Acet’in ailesi ve akrabalarından oluşan 16 kişi tarafından açılan davada AİHM Türkiye’nin vatandaşlının yaşama hakkını korumadığını vurguladı.
“Küçük psikolojik problem”
AİHM’nin gerek dava dosyasında gerekse de gerekçeli kararında davaya ilişkin detaylar anlatılıyor. Dosyada 7 Ekim 2003 tarihinde askere alınan Acet’de anti-sosyal kişlik bozukluğu ve anksiyete bozukluğu olduğunu askerlik öncesi tıbbi raporlarla ifade edilmesine ve askerliğe alınırken A Tipi kusurlu yani psikolojik bozuklukları olduğunun onaylanmasına rağmen askeri otoritelerin bu durumu “küçük psikolojik problem” olarak değerlendirildiği vurgulanıyor. Kararda şu görüşler belirtiliyor:
“Silahsız görev gerekirdi”
“İsmail birçok kez psikolojik anlamda tıbbi gözlemlere tabi tutulmuştur. Bu sisteme göre İsmail’in durumundaki bir asker için sistem pratik önlemler almalı ve askeri makamlarca bu genç askerin silah taşımayı gerektiren askeri görevlerin dışında bırakılması sağlanmalıydı.
Mahkeme oybirliğiyle Türkiye’nin Sözleşmenin 2. Maddesi’ni ihlal ettiğine karar vererek adil yargılama maddesini içeren 41. maddeye göre Türkiye’nin İsmail’in annesine 18 bin euro ve diğer davacılara da 15 bin euro manevi tazminat ödemesine karar vermiştir.”
Savunma rezaleti
AİHM İsmail Acet davası için ayrıca karar verirken Acet gibi askerlik hizmetinde intihar eden 16 askerin ailesinin yaptığı başvuruları tek bir dosyada birleştirerek Türkiye’den istediği savunmaya gelen cevap tam anlamıyla skandaldı. Türkiye’nin savunmasında, intiharların bireysel eylemler olduğu ifade edilerek “Bu kişilerin vatani görevlerini yapmaya gelmeden önce içinde bulundukları psikolojik durum nedeniyle intihar ettikleri tespit edilmiştir” denilmekte. Skandal savunmada Türk ordusunun intihar olayında hiçbir kusuru ve sorumluluğunun bulunmadığı da iddia edilmişti.
