21 Nisan 2009 Salı

Son durum analizi: Ergenekon, Türkan Hanım ve asker…/ Ali Bayramoğlu

Nisan ayı itibariyle üç önemli gelişme yaşandı.
Bu gelişmeler kimi kartların yeniden karılmasına, kimi soruların yeniden sorulmasına, tutumlar arasında yeni yırtılmaların oluşmasına yol açtı.
İlk gelişme şüphe yok ki, seçim sonuçlarıdır.
Siyasi iktidarın uğradığı yüzde 8'lik oy kaybı siyasi istikrarı, çıplak siyasi dengeleri doğrudan etkilemedi. Ancak siyasi istikrarın etkilenmemesi siyasi algıların etkilenmemesi anlamına gelmez, nitekim seçimler algıları, analizleri ve beklentileri önemli ölçüde etkiledi.
Siyasi iktidarın beklenmedik oy kaybı, siyasi partilerden askere ve merkez medyadan kanaat önderleri ve sokağa siyasi ve ekonomik aktörlerin hareket planlarını gözden geçirmelerine yol açmıştır.
AK Parti'yle ilgili tanımlar, güç ve gelecek tahminleri de bunlar arasında yer almaktadır.
AK Parti inişe mi geçmiştir, AK Parti reformcu yolda ilerleyebilecek midir, çatışmacı dili sürdürecek midir, bu imkanlara sahip midir gibi sorular sorulmaktadır.
Ve henüz hiç biri yanıt bulmamıştır…
Bu bir anlamda devam etmekte olan bir algılama ve “tavır düzeltme” sürecidir.
İkinci gelişme Genelkurmay Başkanı İlker Başbuğ'un ordunun konumu ve duruşunu ifade eden konuşmasının bu ortama denk gelmesidir.
Ordunun 22 Temmuz sonrası içine düştüğü, Ergenekon davasıyla derinleşen “toplumsal meşruiyet sıkıntıları”nı merkez alan bu konuşma, bir tür “imaj tazelemesi girişimi” olarak tanımlanabilir. Bu çerçevede hukuk devleti kavramlarını tercih eden, ancak askerin siyasi rolünden usulünce taviz vermeyen imaj tazeleme girişimi kamuoyu oluşumu açısından kimi ciddi sayılabilecek unsurlar içermiştir.
Her şeyden önce Türk siyasi gündeminin Ergenekon davası ve AK Parti'nin politikaları da dahil olmak üzere asker-sivil meselesiyle bağlantılı olmadığına dair bir kanaat hızla yayılmaya başlamıştır.
Nitekim konuşmayı askerin iktidarla sorunu olmadığının kanıtı olarak görmek isteyen anlayışla, askerin “modern ve demokrasiye” kapalı olmayan bir yapı olarak Ergenekon ve benzeri meselelerde sistemi temsil etmediğini varsayan anlayış aynı noktada buluşmuşdur.
Askerin rolü, Ergenekon davasındaki tutumu, hatta bu davanın niteliğiyle ilgili olarak kafaların karıştığına, en azından ortalığın karıştırıldığına şüphe yoktur.
Üçüncü gelişme, Ergenekon soruşturmasındaki 12. dalgadır. Bu dalgada özellikle Türkan Saylan'ın, saygınlığıyla ve önemli kamusal çabalarıyla tanınan bir öğretim üyesinin evinin aranmış olması “sembolik bir taşma”ya yol açmıştır.
Bu taşmayı arttıran diğer gelişme ise, Saylan'ın evinin aranmasına ilişkin hukuki gerekçeler bu denli muğlakken, durum kişi haklarıyla ilgili ciddi sorunlar yaratıp, şüpheler uyandırırken, Samanyolu TV'de yapılan kimi yayınların bu gerekçe boşluğunu adeta doldurur bir görüntü taşıması olmuştur. Bu yayınlardaki ÇYDD'ye yönelik misyonerlik suçlamaları, PKK'ya burs verme iddiaları yanında bu derneğin Gülen cemaatiyle rekabet ve sorunları suyu daha da bulandırmıştır.
Ve bu koşullarda Ergenekon soruşturmasının başından beri sorulan, “darbe yapmak isteyenlerden oluşan bir örgüt mü etkisiz hale getirilmek isteniyor, yoksa AKP iktidarının muhalifleri mi tasfiye ediliyor, AK Parti'nin de ötesinde İslami alan genişlemesi mi yaşanıyor”, ya da “hepsi birden mi oluyor” sorusu yeniden meşruiyet kazanmıştır…
Günlerdir tüm yorumlar bu görüşlerden birisini öne çıkarmak, diğerini yanlışlamak üzere yapılıyor, tüm yazarlar baktıkları yerden durumu açıklamaya çalışıyorlar.
Görüntü budur…
Gerçekler aynıdır, ama su bulanmış, sokaktaki adamın kafası karışmıştır.
Mesafeli bakış açısından durum bu…
Yakın açı, sıcak bakış yarına…
Ama birkaç ipucu:
1. Ergenekon bir darbe davasıdır ve öyle kalacaktır, işin içine karışan hak ihlalleri ve alan kavgaları ne olursa olsun, ana gerçek değişmeyecektir…
2. Askeri vesayet meselesi Türkiye'nin en önemli sorunu olmayı sürdürmektedir.
3. Türk siyasal sisteminin karar alma esnekliği askeri de kuşatacak bir şekilde, dünya koşullarının baskısıyla artmıştır.. Özellikle AK Parti, büyüse de küçülse de, ray değiştirme imkanına sahip değildir.

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder