Rus Sukhoi Su-30 mu, Türk F-16’sı mı?

Suriye’de iç savaşta kriz, Rus Hava Kuvvetleri’nin yaptığı operasyonla dikkat çekti. Türk hava sahasını ihlal eden Rus uçakları ne yapmak istiyor? F-16’lar Sukhoi Su-30’u vurabilir mi? Arda Mevlütoğlu ve Hakan Kılıç'a sorduk...

3-4 Ekim 2015 tarihleri, Suriye’deki iç savaşta ilginç bir dönüm noktası oldu. Bir süre önce Rusya’nın gönderdiği uçaklarla başlayan hava operasyonunda ilginç bir hamle yaşandı. Ruslar, Su-30  ve Su-24 uçakları ile Hatay’da Türk hava sahasını ihlal etti.
Yaklaşık 5 deniz mili yapılan ihlal hemen tespit edildi. Türk F-16’ları bölgeye sevk edildi. F-16’lar bölgeye ulaştığında Rus uçakları Suriye’ye dönmüştü. Ertesi gün ise bir Mig-29’un Türk F-16’sına füze kilidi attığı ve 52 saniye boyunca bu kilidi muhafaza ettiği bildirildi.
Cumartesi ve Pazar günlerine gelen bu iki olayın ardından Türkiye Ankara’daki Rus elçisini çağırıldı. Ruslar ‘Sınır ihlali, kötü hava şartları nedeniyle yaşanan seyrüsefer hatasıyla meydana geldi’ diye açıklama yaptı. Ardından da önce NATO, sonra da ABD’den sert uyarı geldi.

Bunlar yaşanırken aynı saatlerde Rus Hava Kuvvetleri’nın Su-30’ları İsrail sınırı yakınlarında da uçmuştu. İsrail, F-15 uçaklarını kaldırarak önleme yaptı.

Bu gelişmeler üzerine Kokpit.aero Siyah Gri Beyaz Savunma Blog’unda farklı yorumları ile dikkat çeken Arda Mevlütoğlu’na ulaştı:

ARDA MEVLÜTOĞLU: “BU BİR GÜÇ GÖSTERİSİ”

-          Siz bu krizi nasıl değerlendiriyorsunuz?

-          Soruları cevaplarken önce işin çatışma aşamasına kadar geleceğine inanmadığımı belirtmek isterim. Ruslar Suriye’ye önemli bir hava gücü gönderdi. Uçak sayısı artacak. Rusya düzenlediği hava saldırılarının arkasından bölgede hem Türkiye hem de İsrail’e ‘Ben buradayım’ dedi. İki tarafın reaksiyon süresini ölçtü. Rusların gelen savaş uçaklarının yanı sıra bölgede Ilyushin Il-20 tipi elektronik karıştırma yapan bir uçağı var. Bu uçağı uçurarak aynı zamanda sinyaller elde etmek istemiş olabilir.

-          Türkiye olarak artılarımız neler?

-          Hem karada, hem de havada ciddi artılarımız var. Örneğin Havadan İhbar Kontrol (HİK) Barış Kartalı önemli bir avantaj sunuyor. Havadan ve karadan ELINT ve SIGINT kapasitemiz bulunuyor. Bölgede ciddi bir radar ağımız var. Bu radarlar NATO’ya entegre. Ayrıca F-16 uçaklarımız CCIP modernizasyonundan geçti. Tehdit algılama gibi kapasitelerde ciddi artış var. F-16’ların taşıdığı AMRAAM gibi hava hava füzeleri çok etkin.

-          Peki, Rusya tarafının?

-          Ruslar Suriye’ye yeni nesil savaş uçaklarını getirdiler. Sukhoi Su-30’lar çok etkin. Hava operasyonlarında Türkiye veya İsrail sınırı yakınlarında uçacaklarsa, hava-yer operasyonu yaptıkları Sukhoi Su-24’lerin ki bu uçaklar Su-30’lara göre çok daha hantal, yanlarına Su-30’ları vereceklerdir. Bu uçaklar Türkiye açısından ciddi bir tehdittir.

-          Sukhoi Su-30 ile Türk F-16’larını karşılaştırdığımızda nasıl bir tablo çıkıyor ortaya?

-          Cevaplaması çok zor bir soru. Öncelikli olarak iki tarafın da bu tür bir duruma gelmesi çok ciddi felaketi yanında getirir. Açıkçası bu kadar ilerleyeceğini zannetmiyorum. Ama senaryo olarak düşünürsek, iki taraf da çok güçlü. Burada uçakların, taşıdığı mühimmatın yanı sıra HİK, radar desteğiniz gibi faktörlere ek olarak pilotların durumu ve eğitim seviyeleri de önemli bir rol oynar.  

HAVA SAVAŞI NASIL OLUR?

-          Eğer bir hava savaşı yaşanırsa bu nasıl gerçekleşir?

-          Kendi fikrim, bu savaşın uzaktan yaşanmayacağı. Bunun için iki tarafın da göz teması kurması gerekiyor.  En azından Türk tarafı için bu böyle. Karşısındakinin Suriye mi yoksa Rus uçağı mı olduğunu görmesi lazım. Uçaklar yakınlaştıkça dog fight çetin geçebilir. Biraz önce söylediğim gibi gerçekten bu durumun olmasını hiç istemem. Ancak senaryo olarak baktığımızda kısa-orta menzilli hava-hava füzelerinin kullanıldığı çok çetin bir dog fight olabileceğini tahmin ediyorum.

-          Bu olaylarda ilginç olan bir de Mig-29 mevzusu var. F-16’lara kilit atan bu uçak Rusların mı, yoksa Suriye’nin mi?

-          Genel Kurmay Başkanlığı açıklamada bu uçağın Mig-29 olduğunu belirtti. Suriye’nin elinde çok fazla Mig-29 yok. Üsleri sınırımıza uzakta. Akla şu soru geliyor: ‘Acaba Ruslarla birlikte bu gövde gösterisine Suriyeliler de mi katılmak istedi’ bana bu cevap daha doğru geliyor. Ruslar Suriye’ye Mig-29 getirmedi. ‘Acaba Sukhoi Su-30 ile Mig-29 karıştı mı?’ dersek, radar sinyalleri ve sistemler farkı. Buna pek ihtimal vermiyorum. Türkiye’nin elinde bunları ayırt edecek sistemler mevcut.

HAKAN KILIÇ: HÂLÂ YÜKSEK İRTİFA SAVUNMA FÜZELERİMİZ YOK
Konu dog fight’a girince füzeleri ise Kokpit.aero yazarı Hakan Kılıç’la değerlendirdik:

-          Türk Hava Kuvvetleri’nin F-16’larında AIM-9 Sidewinder ve AIM-120 AMRAAM füzeleri var. Karşı tarafta hangi füzeler bulunuyor?

-          Rusların bölgede Su-30 ve Su-34 tipi uçaklar kullanıldıkları görülüyor. Bu uçaklar, hava-yer görevleri ile birlikte hava-hava füzeleri de taşıyor. Eğer bir dog fight olacaksa, kullanacakları üç tip füze var. Birincisi R-77. Bu füzenin farklı modelleri var. Etkin menzili 100 ila 160 kilometre arasında değişiyor. İkinci füze ile R-27. Bu füzenin de etkin menzili 72 ila 130 kilometre arasında. Her iki füze de etkin ve uzun menzilli. Rakip olarak F-16’larımızda AMRAAM füzeleri bulunuyor. Etkin menzilleri 55 kilometreden başlıyor.

-          Kısa ve orta menzilde hangi füzeler var?

-          Rusların ısı güdümlü R-73 serileri 20 kilometre etkin menzile sahip. Karşılığında ise bizim F-16’larda AIM-9X Sidewinder füzeleri var.  

-          Hava savunma sistemlerini nasıl değerlendiriyorsunuz?

-          Bir kısmı çekilen Patriot gibi füzelerin ana hedefi balistik tehdit. Türkiye’nin kısa ve orta menzil için bölgeye yerleştirdiği çeşitli hava savunma sistemleri var. Ancak bunların etkileri kısa. Daha çok örneğin bir üssün korunması gibi kısıtlı alana sahip. Biliyorsunuz uzun süredir sonuçlandırılamayan bir yüksek irtifa hava savunma sistemi ihalesi malumunuz. Bu projede füzelerin kullandığı uzun menzilli radarlar, bölgede uçan Rus uçaklarını sınırın içinden takip edebilir, kilit atabilir.