ANKA yüzde 100 yerli oluyor
Almanya’dan alınan motoru dışında tamamıyla Türk yapımı olan İnsansız Hava Aracı ANKA için TUSAŞ Motor Sanayii AŞ (TEİ) motor çalışmalarına başladı.
Savunma Sanayii Müsteşarlığı ile TEİ arasında, ANKA insansız hava aracına özgün yerli motor geliştirmek için protokol imzalandı. Türkiye’nin 2023 vizyonunda belirlediği inovasyon ve teknolojik gelişmelere odaklı hedefe katıkıda bulunacak projenin imza törenine; Savunma Sanayii Müsteşarı Murad Bayar ve TEİ Genel Müdürü Akın Duman’ın yanı sıra birçok davetli katıldı.
TEİ Genel Müdürü Akın Duman, 27 yıl önce kurulan TEİ’nin dünya çapında çalışmalar yürüttüğünü ve 200 milyon dolar ciroya ulaştığını belirtti. Duman, “Başta Türk Silahlı Kuvvetleri olmak üzere NATO, Bahreyn gibi ülkelerde çalışmalar yürütüyoruz. Son 3 yılda devlet desteği olmadan TÜBİTAK desteklerini de çıkardığımızda, şirket olarak Ar-Ge’ye her yıl 10 milyon dolar ayırıyoruz.” diye konuştu.
Operatif İnsansız Hava Aracı (İHA) Motoru Geliştirme Projesi ile havacılık stanratlarına uygun bir motorun tasarım ve üretimini yapacaklarını kaydeden Duman, “Proje, yaklaşık 4 yıl sürecek ve 34 tam zamanlı personel görev alacak. 230 kilo ve azami gücü 165 beygir ve en önemlisi platformu 30 bin feete çıkarabileceğiz. Bugün itibariyle motor hariç milli olan ANKA, tamamen yerlileştirilmiş olacak. İHA’ların dünyadaki önemi giderek artmakta, böyle önemli bir alanda motor üretme tecrübesine sahip olacağız.” dedi.
Savunma Sanayii Müsteşarı Murad Bayar da motor yapmanın, uçak yapmaktan daha zor olduğunu belirtti. Bayar, “Hava araçları değil, kara ve deniz araçları için de böyle. MİLGEM’i yaptık biz ama motoru yabancı. ANKA, test uçuşlarını ve gelişmesini tamamlıyor. Ama Almanya’dan ithal edilen bir motorla uçuyor. Bu çalışmanın ardından ANKA’nın motoru da yerli olacak.” şeklinde konuştu.
ANKA platformunun ihtiyaçlarını karşılayacak şekilde modifikasyon yoluyla havacılık ve askeri standartlara uygun olarak geliştirilecek olan motorun, kalifikasyon ve sertifikasyon testleri dahil 4 yılda tamamlanacak. Proje, havacılığın gerektirdiği standartlar çevçevesinde motorun donanım ve yazılımının tasarlanıp geliştirilmesini, üretimini, askeri standartlar ve havacılık standartları kapsamında testlerini, teknoloji gösteriminin gerçekleştirilmesinin, tip sertifikasyonununu, teknik veri paketinin oluşturulmasını, eğitim ve bakımını kapsıyor. Proje kapsamında geliştirme, tip sertifikasyonu ve tasarım organizasyon yönetim onayı çalışmaları paralel yürütülecek.
Motor, ANKA platformunun mekanik elektronik arayüzü ile uyumlu olacak şekilde geliştirilecek ve 165 beygir güç üretecek. Geliştirilecek motor, yüksek irtifada ANKA’nın performans ve elektrik ihtiyacını karşılayacak. Yedekli dijital motor kontrol ünitesine sahip olacak. Proje sonunda, ANKA platformunun kalifikasyonu ve sertifikasyonu, isteklerine uygun loijistik destek ve bakım ihtiyaçları TEİ tarafından karşılanan İnsansız Hava Aracı ANKA motoru geliştirilmiş olacak. Proje hayata geçirilirken, yurtiçi firma ve kurumlarla işbirlikleri yapılacak ve bu sayede yerli tedarik ve mühendislik ağı ile uzman insan altyapısı geliştirilecek.
Konuşmaların ardından; Savunma Sanayii Müsteşarı Murad Bayar, TEİ Yönetim Kurulu Başkanı Aziz Atlanel, TUSAŞ Genel Müdürü Akın Duman, Savunma Sanayii Müsteşar Yardımcısı Sedat Güldoğan ve SSM Ar-Ge ve Teknoloji Yönetimi Daire Başkanı Zübeyde Çağlayan imza törenini gerçekleştirdi. Ardından, Savunma Sanayii Müsteşarı Murad Bayar, TEİ Yönetim Kurulu Başkanı Aziz Atlanel’e plaket takdim etti.
Törenin ardından, Savunma Sanayii Müsteşarı Murad Bayar ve TUSAŞ Genel Müdürü Akın Duman, üretilecek motorun benzeri olarak hazırlanan portatif motorun önünde fotoğraf çektirdi.