Devasa
büyüklükte bir askeri nakliye helikopterinin, VIP amaçlı Cumhurbaşkanı
Erdoğan'a tahsis edileceğini duyunca bir hayli şaşırdım.
Amerikan deniz kuvvetleri, Vietnam Savaşı'nda da (1967) kullanılan CH-53 Super Stallion modelini -ki Chinook'lar ile aynı büyüklükte- Amerikan başkanlarına VIP amaçlı tahsis etmiş çok eski zamanlarda. Dolayısıyla, Chinook benzeri ağır yük helikopterlerinin VIP amaçlı kullanımı nadiren de olsa olmuş, yani görülmemiş derecede olağanüstü değil.
Batılı askeri uzman, “Ama bu helikopterlerin VIP amaçlı kullanımı yine de tuhaf ve kesinlikle görkemli bir çağrışım yapıyor” diyordu.
Zaman gazetesinden Emre Soncan'ın önceki gün verdiği habere göre, israf tartışmalarının odağındaki Cumhurbaşkanlığı Sarayı, Türkiye tarihinde eşi görülmemiş bir adım atıyor. Haber şöyle devam ediyordu:
“Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın isteğiyle Saray'a, savaş ortamlarının vazgeçilmezi olan ABD yapımı Chinook helikopter alınacağı belirtiliyor. 60 milyon dolarlık çift pervaneli helikopterin VIP hizmeti verecek hale getirileceği kaydediliyor. Cumhurbaşkanı'nın, savaş uçağı, mekanize araçlar, top gibi silah sistemlerini taşıyabilen bu kadar büyük bir helikopteri ne amaçla kullanacağı merak konusu.”
Ağır yük helikopterlerinin VIP amaçlı edinimi, aslında yalnızca Türkiye tarihinde değil dünyada da yukarıda verdiğim ve artık geçmişte kalan bir istisna örnek dışında görülmemiş bir adım.
Chinook'lar, günümüzde Afganistan, Irak gibi savaş ortamlarına askerlerin taşınması ya da karargâhlarına intikalleri ile helikopter dahil bir hayli ağır yükleri taşıyabilen kapasitesi nedeniyle devasa ama bir o kadar da etkin hava araçları.
TSK, neredeyse 10 yıldır bu helikopterlerden edinmek istemiş ama ancak yakınlarda, Boeing firmasına önce 5, ardından da 6 adet daha siparişini vermişti. Bu ilk parti 5 adetten birinin Saray'a VIP amaçlı kullanılmak üzere tahsis edileceği haberlerde yer aldı.
Türkiye'nin de envanterinde, Erdoğan'ın başbakanlığı döneminde satın alınan Sikorsky helikopterlerinin sivil amaca dönüştürülmüş VIP modelleri bulunuyor. Keza Amerikan başkanları için “Marine One” adlı Sikorsky yapımı 22 kadar kişi taşıma kapasiteli VIP helikopteri de bulunuyor.
Ne var ki, hiçbir ülke, yüksek maliyetin yanı sıra VIP amaçlı kullanıma elverişsiz olması nedeniyle Chinook gibi ağır yük helikopterlerini tercih etmemiş yukarıda belirttiğim mazide kalan bir istisna dışında. Konuyla ilgili bu yazı kaleme alınırken, Milli Savunma Bakanlığı ya da Cumhurbaşkanlığı'ndan, VIP amaçlı Chinook alımına dair bir açıklama gelmedi, belirtelim.
Ama şayet Chinook'lar, VIP'e dönüştürülmek üzere yeniden dizayn edilecekse bir tahayyül edin içini. Dev bir oturma salonu, tuvaletler, banyolar, yok, yok. İki katı masraf ile VIP'e dönüştürülse de savaş ortamı için ideal olan bu helikopterlerin VIP amaçlı rahat bir seyahat sağlamasını da beklemek mümkün değil.
Bir an aklıma geldi, yapımcısı Boeing, Amerikan ordusuna Chinook satmak istedi ama bu program iptal edildi. Demek ki firma, Amerikan ordusuna gerçekleştiremediği satışı Türkiye'de gerçekleştirmiş.
Bizimkiler de, “Madem alıyoruz, birini bari Saray için VIP'e dönüştürelim” dedi herhalde. Olur mu olur.
