'1 Mart Tezkeresi' görüşmelerinin 10 yıllık gizlilik süresi cuma günü doluyor. Meclis'te 'mühür'ü açılmamış 38 kapalı görüşme tutanağı daha var.
ABD’nin Irak’a Türkiye üzerinden girmesine imkân sağlayacak ünlü ‘1 Mart Tezkeresi’nin 10 yıllık gizlilik süresi cuma günü doluyor. Tezkere sırasında basına kapalı yapılan ve 10 yıldır gizli tutulan Meclis görüşmelerinin açıklanıp açıklanmayacağı belirsiz. Meclis’in deposunda 1 Mart Tezkeresi gibi 38 görüşmenin mühürlü tutanakları ‘sır’ olarak saklanıyor. Birçoğu güncelliğini kaybetmiş olmasına karşın 65 yıldır açılmamış tutanaklar var. Meclis’in en büyük ‘sır’rı ise İstiklal Mahkemesi tutanakları. 7 yılda 55 bin idam, sürgün kararı ve 300 kişinin asılması kararını veren İstiklal Mahkemesi zabıtları dokuz kişilik ‘gizlilik ve namus yemini ettirilen’ ekip tarafından tasnif ediliyor. 1 Mart ve diğer kapalı oturumlar ile İstiklal Mahkemesi tutanaklarının kamuoyuna açıklanması siyasi partilerin tavrına bağlı. Yeni anayasa için komisyon kurulmasında olduğu gibi ‘uzlaşma’ sağlanırsa Cumhuriyet’in ilk yıllarından bugüne birçok olaya ışık tutabilecek mahkeme ve görüşme tutanakları kamuoyuna açıklanacak.
CHP açıklanmasını istiyor
1 Mart Tezkeresi’nin 10. yıldönümü yaklaşırken gizliliğinin kaldırılması gündemde. Eski CHP lideri Deniz Baykal bu konuda bir çağrı yapmıştı. CHP Genel Başkan Yardımcısı Haluk Koç, gizliliğin kalkması için resmi girişimde bulunacaklarını söyledi. Radikal’e konuşan Koç, “Grup Başkanvekilimiz Akif Hamzaçebi başvuruda bulunacak. Tarihi günlerdi. Kim ne oy verdi, neler konuşuldu ortaya çıksın istiyoruz. Sadece 1 Mart değil, diğer iki tezkere de açıklanmalı” dedi.
AK Parti karar almadı
1 Mart Tezkeresi’ni Meclis’e AK Parti hükümeti getirmişti. AK Parti, tezkere tutanağının açıklanıp açıklanmaması konusunda henüz karar almadı. Ancak parti yönetimi 1 Mart’ın tek başına açıklanmasına soğuk yaklaşıyor. Parti yönetiminde, “Bütün tutanaklar açıklansın” görüşünü savunanlar da var. AK Parti kabul etmezse tutanakların açıklanma olasılığı bulunmuyor.
TBMM’nin açıldığı 1920’den bugüne kadar 260 civarında kapalı oturum yapıldı. Bunlardan bir kısmının açılmasına karar verildi. 10 yıllık süre geçmesine karşın 38 oturum sır olarak kaldı.
En eski sırlar
Gizliliği süren kapalı oturumların ilklerinden biri, ünlü şair Behçet Kemal Çağlar’ın bir önergesi. En fazla kapalı oturum, sekiz görüşmeyle Kıbrıs sorunuyla ilgili, ardından terör ve asayiş geliyor. 43 yıldır gizli bir de kişisel dosya var. Eski Diyanet İşleri Başkan Yardımcısı Yaşar Tunagür’ü konu alan gizli oturum ‘sır’ olarak saklanıyor. Çekiç Güç, irtica ve komünizm, MİT Kanunu, Mavi Akım Projesi konulu görüşmeler de halen mühürlü çuvallarda.
