12 Ağustos 2013 Pazartesi

Conkbayırı pozunu çeken makina Çanakkale Deniz Müzesi'nde

Atatürk öldü, o kaldı

Çanakkale Savaşları ile ilgili pek çok eser ile ders kitaplarında, Büyük Önder Mustafa Kemal Atatürk'ün 98 yıl önce yaşanan savaşta Gelibolu Yarımadası'ndaki Conkbayırı'nda bir siperde görülen fotoğrafı çeken Binbaşı Haydar Mehmet Alganer'in makinesi, Çanakkale Deniz Müzesi'nin en nadide eserleri arasında yer alıyor.

Çanakkale Savaşları'na binbaşı rütbesiyle katılan Alganer, cepheyi imkanları ölçüsünde makinesiyle görüntüledi ve 17 Haziran 1915'te, 19'uncu Tümeni ziyaret eden Kurmay Albay Mustafa Kemal'e, Conkbayırı'nda siperdeyken çektiği fotoğrafını hediye etti.

O dönemde okuma yazma oranının düşük olması nedeniyle hatırat tutmanın çok az olduğu, birliklere mektup yazıcılarının gönderildiği Çanakkale Cephesi'nde Alganer'in ayrıca günlük tutması, yıllar sonra savaşın tarihinin okunması, yaşananların anlaşılabilmesi ve sonraki nesillere aktarılması için iyi bir kaynak oluşturdu.

ANI PORTRE NİTELİĞİNDE GÜNLÜK


Alganer'in olayları anlatması dolayısıyla aynı zamanda "anı portre" niteliğinde tuttuğu, farklı boyutlarda dört harita, iki kroki ile 27 fotoğrafın da yer aldığı günlük, Türkçeye çevrilip yeniden düzenlendi ve Çanakkale Deniz Müzesi Komutanlığı yayını olarak hizmete sunuldu.

Atatürk'ün, Conkbayırı'nda bir siper içinde görülen fotoğrafının çekildiği makine, Alganer'in torunları tarafından 2007 yılında Çanakkale Deniz Müzesi Komutanlığı'na hediye edildi. Bu makine, müzenin en nadide parçaları arasında bulunuyor.

Komutanlık, Çanakkale Savaşları'nın 100'üncü yılına rastlayan 2015'te, Alganer'in, Çanakkale'nin yanı sıra Galiçya ile Filistin cephelerinde aynı makineyle çektiği fotoğraflarından albüm oluşturmayı planlıyor.

Binbaşı Haydar Mehmet Alganer

Haydar Mehmet Alganer, 1880'de İstanbul'da doğdu, 1966'da vefat etti.

Çanakkale Cephesi'nde bulunduğu dönemde binbaşı ve 35 yaşında olan Alganer, 28 Nisan 1915'te Arıburnu'ndaki 16'ncı Kolordu Kurmay Başkanlığı 1'nci Şube Müdürlüğüne tayin edildi. Aynı yıl 28 Mayıs'ta yeniden Gelibolu üzerinden Kolordu Kurmay Başkanı olarak cepheye hareket eden Alganer, 15 Ağustos'ta, 1'nci Kolordu Kurmay Başkanı sıfatıyla Kumkale civarındaki Asya Grubu'nda görev aldı.

Alganer'in cephedeki son görevi ise 1 Kasım 1915'te Uzunköprü civarında bulunan 3'üncü Piyade Tümeni Kurmay Başkanlığı oldu.