ABD Büyükelçisi Pearson’ın, 2003’te, Washington’a geçtiği gizli telgrafta şu ifadeler yer alıyor:
‘Özkök’e muhalefet eden Yalman, Eruygur, Doğan, Tolon, Türkeri ve Kılınç Paşalar muhtıra verebilir. Büyükanıt ise ikili oynuyor’
Taraf Gazetesi 2002-2004 arası dönemine ait “WikiLeaks Türkiye Belgeleri”ni yayımladı. Türkiye’deki asker-sivil ilişkilerine Amerikan bakış açısını ortaya koyan belgeler arasında özellikle dönemin Genelkurmay Başkanı Orgeneral Hilmi Özkök üzerinden yapılan çe∫itli değerlendirmeler dikkat çekiyor. O değerlendirmelerden biri, 6 Haziran 2003 tarihli telgraf. Dönemin ABD Ankara Büyükelçisi Robert Pearson’ın yazdığı telgrafın başlığı, “Türkiye Cumhuriyeti’ni tanımlamak: Genelkurmay ve hükümet kendi içlerinde ve birbirleriyle mücadele ediyorlar.” Özkök’ün 26 Mayıs 2003’te düzenlediği ve Cumhuriyet gazetesinin meşhur “Genç Subaylar Rahatsız” manşetini eleştirdiği basın toplantısının ardından kaleme alınan yazıda şu ifadeler yer alıyor:
‘Gerilim çok yüksek, müdahale çok zor’
“Genelkurmay Başkanı Özkök’ün üst rütbeliler arasındaki memnuniyetsizliği kontrol altına alma, bir yandan da iktidardaki AK Parti’yi laiklik karşıtı eğilimlere ilişkin algılar konusunda uyarma gayreti her iki hedefe ulaşmayı da başaramadı. Askeriye ile AK Parti arasındaki ve her ikisinin de kendi içindeki gerilimler sürerken, biz güçlerin mevcut dizilişine baktığımızda, ordunun bir hükümet değişikliğini zorlama olasılığı görmüyoruz.’
‘Avrasyacı bir grup generalin baskısı’
“Genelkurmay Başkanı Özkök’ün 26 Mayıs’ta, seçilmiş bazı gazetelerin temsilcilerine yönelik bir brifing yoluyla yaptığı siyasi uyarı, Türk Genelkurmayı’nın mutsuz olduğunun yeni bir kanıtıydı: Genelkurmay kendi içinde mutsuz. Özkök, irtibatta olduğumuz geniş bir yelpazeden gazeteci, siyasetçi ve ulusal güvenlik uzmanının bize “Avrasyacı, statükocu, askerî alımlar gizli tutulsuncu görüşlere sahip” diye tarif ettiği, altı ile sekiz civarında bir grup üst rütbeli subay tarafından baskı altında tutuluyor. Öteki Türk Genelkurmay yetkilileri, mesela Özkök’le yakın bağlantısı olan J-5 Andlaşmalar (Genel Plan ve Prensipler Dairesi) Başkanı Hava Tümgeneral Acar da bize, Özkök’ün AK Parti’ye karşı fazla yumuşak olduğu yönündeki görüşlere katıldığını söyledi.”
‘Büyükanıt da Batı ve Amerika’ya karşı’
“Üst rütbeli generallerin Özkök’ün daha sabırlı ve mantıklı çizgisine olan itirazları da yatışmış görünmüyor. Savunma ve ulusal güvenlik konularında irtibatta olduğumuz kişiler, Özkök’e karşı olduğunu söyledikleri yedi generali şöyle isimlendiriyorlar: Kara Kuvvetleri Komutanı Aytaç Yalman, Jandarma Komutanı Şener Eruygur, Birinci Ordu Komutanı Hurşit Tolon, İkinci Ordu Komutanı Fevzi Türkeri ve MGK Genel Sekreteri Tuncer Kılınç. Yaşar Büyükanıt’ın ise ikili oynadığı söyleniyor. Büyükanıt’ın İstanbul’da bir konferansta Amerikan ve Batı karşıtı sözleri de onun bu grup içinde sayılması fikrini güçlendiriyor.”
‘Özkök, paşaları emekli ettirebilir’
“Bu gruptaki generaller Özkök’e bir muhtıra vererek ya istifa etmesini ya da onların görüşüne uygun davranıp, AK Parti’ye karşı sertleşmesini talep edecekler. Bununla birlikte Tümgeneral Acar bize askeriyenin içinde açıkça bir kırılma yaşanmasını mümkün görmediğini söyledi. Üstelik Özkök’ün bu sene orduya damgasını vurma fırsatı da var. Bu gruptakilerden ikisini 2003 yazında emekliye sevkedebilir, sonra ikisini daha 2004 yazında emekli edebilir. Hatırı sayılır miktarda üç ve dört yıldızlı generali terfi ettirecek. Bu yıl içinde Türk Genelkurmayı’nın üst rütbeli personelinin yüzde 80’e kadarki bir bölümünü değiştirebilir.”
Emekli edildiler
Pearson’ın yazısında belirttiği isimler gerçekten 2 yıl içinde uzaklaştırıldı. 2003 Yüksek Askeri Şurası’nda Özkök’e karşı generaller listesinden iki isim Çetin Doğan ve Tuncer Kılınç emekli edildi. 2004’te ise aynı listeden Aytaç Yalman ve Şener Eruygur emekliye ayrıldı.
