4 Ağustos 2015 Salı

Mantar istihbarat ile hava operasyonu

Türk Silahlı Kuvvetleri’nin (TSK), terör olaylarının artmasının ardından Kuzey Irak’ta gerçekleştirdiği hava operasyonlarının, “mantar bilgi” olarak nitelendirilen ve geniş alana yayılan istihbarat çalışmaları ile yapıldığı ortaya çıktı. Geçmişte ise bu tür operasyonlar, “nokta bilgi” ile gerçekleştiriliyordu. Bu da, operasyonlarının etkisi konusunda Ankara’da çeşitli tartışmaların başlamasına yol açtı.

SEÇİM ÖNCESİ 120 OLAY
Türkiye’yi kana bulayan terör olaylarının işaret fişeği, 7 Haziran seçimleri öncesinde yakıldı. 28 Şubat’ta Dolmabahçe mutabakatını açıklayan AKP Hükümeti, 17 Mart’ta HDP Eşbaşkanı Selahattin Demirtaş’ın, Erdoğan’a yönelik “Seni başkan yaptırmayacağız” sözleri üzerine, çözüm sürecini fiili olarak askıya aldı. Bu tarihten sonra, PKK’ya yönelik operasyonlar hızla artmaya başladı. Bu süreçte Ağrı, Erzurum ve Diyarbakır’da PKK’nın saldırıya geçmesini sağlayacak bazı olaylar meydana geldi. Güvenlik birimlerinin kayıtlarına göre, 17 Mart ile 7 Haziran tarihleri arasında, PKK’ya yönelik yaklaşık 120 operasyon yapıldı. Ancak, bu operasyonlar sonrasında PKK harekete geçmedi.

SURUÇ KIRILMA NOKTASI
Urfa Suruç’ta biri canlı bomba, 32 kişinin ölümüyle sonuçlanan intihar saldırısı ise bardağı taşıran son damla oldu. PKK, IŞİD militanı tarafından gerçekleştirilen eylemden devleti sorumlu tutuyor. Yani doğrudan bir talimat olmasa da, güvenlik birimleri tarafından takip edilen bir IŞİD militanı tarafından gerçekleştirilen eylem, gladyo türü saldırı olarak algılanıyor. Bu nedenle de, PKK harekete geçerek tekrar kanlı saldırılarına gerçekleştirmeye başladı.

PKK KONSEPT DEĞİŞTİRDİ
Ancak bu kez bir farklılık dikkat çekmeye başladı. Geçmişte, daha çok karakol baskınları ile gündeme gelen PKK, bu kez şehir infazları ile güvenlik güçlerine saldırmaya başladı. Bu çerçevede, yapılan istihbarat değerlendirmelerinde, PKK’nın 2012-2014 yılları arasında şehir yapılanmasını tamamladığı tespit edildi. Yani PKK’nın, kırsaldan çok şehirlerde etkin hâle geldiği belirlendi. Bu kapsamda, kırsalda ise çok az sayıda örgüt üyesinin bulunduğu yeni araştırmalar sırasında belirlendi.

HAVA OPERASYONLARI SIKINTILI
PKK’nın şehir infazlarının ardından Ankara’nın da talimatıyla TSK, hava operasyonlarına başladı. Ancak, operasyonlarda istihbarat sıkıntısı yaşanıyor. Taraf’ın edindiği bilgiye göre, operasyonlar mantar bilgi olarak nitelendirilen ve geniş alanı kapsayan istihbarat çalışmasına dayanıyor. Bu da hava operasyonlarının etkisini azaltıyor. Hava operasyonları, 20 kilometrelik alanı tarayan İHA’ların, MİT ve Emniyet’in insan kaynaklarından temin edilen bilgilerle gerçekleştiriliyor. Ancak bu bilgiler nokta operasyonu için yeterli gelmiyor. Asıl bilgiler ise, ABD’nin bölgede bulunan predatörleri aracılığı ile temin ediliyordu. Özellikle Kuzey Irak’taki bilgiler ABD’nin insansız hava araçları ile sağlanıyordu. Yeni dönemde gelen bilgilerin tamamı, geniş alana yayılan mantar istihbaratlardan oluşmaya başladı. Bu da, hava operasyonlarının etkisini azaltıyor. Bu da ABD ile Ankara arasında, yine bir güven krizinin fitilini ateşledi.

ABD, KÜRTLERİ SATTI MI
Öte yandan, Türkiye’nin PKK’ya yönelik operasyonlarının başlaması, “ABD Kürtleri sattı mı” tartışmasının fitilini ateşledi. Ancak Ankara’da ABD’nin Kürtleri satmadığı hatta tam tersi desteğinin arttığı konuşuluyor. Kulislerde dolaşan bilgilere göre, ABD uzun süredir üslerin kullanılması konusunda Ankara ile pazarlık yürütüyordu. Ankara ise IŞİD operasyonları için üslerin kullanılmasına yeşil ışık yakmadı. Yeni varılan anlaşma ile ABD üsleri kullanma izni aldı. Bu izin en çok IŞİD’e karşı savaşan PYD’nin işini yarayacak. Çünkü ABD’nin, PYD’ye yönelik silah ve hava desteği üstlerin kullanılması ile birlikte daha da artacak. Ankara’da, PKK’ya yönelik hava operasyonlarına yeşil ışık yakılması stratejik bir hamle olarak yorumlanıyor.