7 Ocak 2013 Pazartesi

Uçak gemisi yapmıyoruz... / Fikret Ertan

Türkiye’nin bir uçak gemisine sahip olma arzusu zaman zaman dile getirilir. Nitekim, geçen hafta yapılan Savunma Sanayii İcra Komitesi toplantısı sebebiyle bu konu bazı gazetelerde ‘Yerli uçak gemimizi yapıyoruz, gemimiz 2017’de hizmete girecek’ şeklindeki başlıklarla yer aldı.

Bazı yazarlar da bunu Türkiye’nin savunma politikasında köklü bir değişikliğin işareti olarak gördüler.

Ne var ki, bu haberler ve değerlendirmeler doğru değildi; çünkü bilinen anlamda Türkiye uçak gemisi yapmıyor; böyle bir planı ya da arzusu yok. Yapmak istediği, bunun için yola koyulduğu gemi başka bir tip ve başka amaçlı bir gemi. Savunma Sanayii Müsteşarlığı’nın literatüründe uçak gemisi şeklinde bir ifade ya da bilgi yok. Müsteşarlığın son toplantı sonrası yayımladığı basın bildirisinde de uçak gemisi ifadesi geçmiyor. Bu bildirinin 3. maddesinde Türkiye’nin bu bağlamda ne tip bir gemi düşündüğünü ‘havuzlu çıkarma gemisi (LPD) projesi kapsamında teklif veren firmalarla tekliflerin iyileştirilmeleri için çalışmalara devam edilmesine’ şeklindeki cümle açıkça ortaya koyuyor. Kısacası Türkiye, uçak gemisi değil LPD tipi gemi için çalışıyor.

Türkçesi ‘havuzlu çıkarma gemisi’, İngilizcesi LPD (landing platform dock) diye geçen bu gemi, bilinen uçak gemileri ile kıyaslanamayacak özel bir gemi sayılır. Savunma Sanayii Müsteşarlığı sitesinde yer alan tanıtım bilgileri de şöyle:

‘Amaç: Deniz Kuvvetleri Komutanlığı ihtiyacına binaen Ege, Akdeniz ve Karadeniz’de asgari bir tabur büyüklüğündeki bir kuvveti ana üs desteği gerektirmeksizin, kendi lojistik desteği ile kriz bölgesine intikal ettirebilecek ‘havuzlu çıkarma gemisi’nin (LPD) (çıkarma/amfibi araçları ile birlikte) tedarik edilmesi.

Kapsam: Bir adet havuzlu çıkarma gemisi ile 27 adet amfibi zırhlı hücum aracı (AAV), dört adet çıkarma aracı (LCM), iki adet araç ve personel çıkarma aracı (LCVP), bir adet RHIB bot ve bir adet komutan vasıtası tedarikini kapsamaktadır.

Bu resmi özet bilgileri daha da açarsak, söz konusu geminin ters U şeklinde bir yapıya sahip olacağı; U’nun üst kısmının helikopter platformu ya da güvertesi şeklinde tasarlanacağı; U’nun boş olan alt kısmının ise çıkarma araçları, büyük burun kısmının ise diğer amaçlarla kullanılmasının düşünüldüğü söylenebilir. Gemide tahminen 8 helikopter bulunacak. Gemide ayrıca döner kanatlı insansız hava uçakları da bulunacak.

Türkiye’deki özel tersanelerde yapılması öngörülen bu geminin yaklaşık 200-220 metre boya sahip olması planlanıyor. Askerî amaçlarının yanı sıra gemi istendiğinde insani amaçlarla tahliye, yardım operasyonlarında da kullanılabilecek; afet bölgelerine denizden intikal edebilecek. İstendiğinde yüzer hastane olarak da görev yapabilecek.

Bu tip gemiler halen çeşitli sınıf ve özelliklerde dünyada 11 ülkede bulunuyor. Bunlara da uçak gemisi denmiyor; LPD deniyor. Türkiye’nin yapacağı gemi de anlattığımız gibi uçak gemisi değil; LPD gemisi olacak. Bu gemi uzak denizlerde falan görev yapmayacak; zaten bu görev için tasarlanmıyor. Görev yeri kendi kıyılarımızın olduğu Ege, Akdeniz ve Karadeniz olacak; gerektiğinde buralardaki milli menfaatlerimizi koruyacak, muhtemel krizlere müdahale edecek, o kadar. Bunun daha ötesi yok.

Hal ve gerçekler böyle iken kulaktan dolma ve aslı astarı olmayan bilgilerle hareket edip uçak gemisi yapacağımızı söylemek doğru değil. Üstelik böyle davranıldığında, bu şekilde konuşulduğunda, yazıldığında başkalarının haksız ve yersiz tepkileri de ortaya çıkıyor. Buna son örnek yine İran. Uçak gemisi ile ilgili haberleri değerlendiren İran Meclis Savunma Komitesi Başkanı İsmail Kevseri, Ankara’nın yeni bir Osmanlı İmparatorluğu’nu ihya etmeye çalıştığını öne sürüp ‘savaş gemisi yapmak Türkiye’yi bölgesel güce dönüştürmeyecek’ demiş. Kevseri’nin bu zırvalarına diyecek fazla bir şey yok; ama biz yine de ona ve Türkiye hakkında konuşan ve konuşacaklara sözlerine dikkat etmeleri gerektiğini bir kere daha hatırlatmadan edemeyeceğiz... Ayrıca uçak gemisi haberlerinde olduğu gibi önce haberlerin aslı ve astarını araştırmalarını salık vereceğiz.

Türkiye uçak gemisi yapmıyor, yapmayacak; yaptığını söyleyenler ise konuyu bilmiyorlar velhasıl.